Pedagogika 017, 3-son Bosh muharrir

Джураев Р. Х.,
Турғунов С. Т.
Таълим менежменти. – Тошкент: Ворис, 2006. – Б. 264.

---

PEDAGOGIKA 
2017, 3-son
 
 
57 
mustaqil rivojlantirishga imkoniyat yaratishi bilan bir qatorda, ularni refleksiv 
faoliyat kо‘rsatishga undovchi motivlashtirish muhiti sifatida ham xizmat qilishi 
kerak. Demak, о‘quvchilar uchun quyidagi shart-sharoitlarning yaratilishi 
zarurati inobatga olinishi muhim:
­
о‘quvchilar о‘zini mustaqil va о‘zini о‘zi boshqaruvchi subyekt sifatida 
his etishi, erkin sо‘zlashi va faol bo‘lishi;
­
о‘z о‘quv faoliyatini tahlil qilish va yangi ma’lumotlarni о‘zlashtirish 
jarayonlarida ular yetakchi rolni egallashi, о‘zini о‘zi rivojlantirishga intilishi;
­
kelgusida о‘zi qiziqqan kasb-hunarni egallashi uchun ta’lim-tarbiya 
manbasi sifatida xizmat qiladigan hayotiy tajribalarni egallashi;
­
mustaqil ta’lim olish, kasb-hunar о‘rganishidagi mavjud sun’iy 
tо‘siqlarni bartaraf etishi uchun muhim hayotiy muammolarni hal etish 
yо‘nalishida amaliyotni о‘rganishi;
­
о‘qish, о‘rganish, mustaqil ta’lim olish va kasb-hunar о‘rganishi uchun 
yuqori darajadagi tayyorgarlik va motivatsiyaga ega bо‘lishi, uning kelajakdagi 
amaliy ahamiyati va zaruratini anglab yetishi, yuqori darajada intilish 
hissiyotning vujudga kelishi, о‘zi tanlagan kasbni egallashning ahamiyati va 
nufuzini tushunib yetishi;
­
refleksiv kо‘nikmalar shakllanishida muhim ahamiyatga ega bо‘lgan 
shaxsiy sifatlarni shakllantirishi va rivojlantirishi;
­
о‘z faoliyati natijalari va imkoniyatlari darajasini obyektiv baholashi, 
refleksiv tafakkurini rivojlantirishi;
­
dars va darsdan tashqari mashg‘ulotlarga doimo ijobiy munosabatda 
bо‘lishning ahamiyati va zaruratini tushunib yetishi. 
О‘quvchilarda refleksiv kо‘nikmalarni shakllantirish va rivojlantirish 
jarayoni modelini loyihalashtirishda ta’lim-tarbiya jarayonlarida shaxsga 
yо‘naltirilgan ta’limning о‘ziga xos jihatlarini hamda о‘quvchilarda shaxsiy 
sifatlarning takomillashuvini ta’minlash uchun imkoniyat yaratuvchi vaziyatlarni 
vujudga keltirish zaruratlarini ham inobatga olish zarur. 
О‘quvchilarda refleksiv kо‘nikmalarni shakllantirish va rivojlantirish 
jarayoni modelini belgilangan maqsad, vazifa va kо‘zlangan natijalarga erishishni 
ta’minlovchi о‘zaro bog‘liq bо‘lgan komponentlardan iborat bо‘lgan tizim 
sifatida loyihalashtirish lozim bo‘ladi (1-rasm). 

---