Pedagogika 016, 1-son Bosh muharrir

Ҳусейнова А. Глобализация ва Миграция // Жамият ва бошқарув. – Тошкент, 2008. – № 2. 
– Б. 28-29. 
2
Адилходжаева С. М. Глобализация и стратегия государства. – Тошкент: Патент – Пресс, 
2007. – С. 12-15.
3
Каримов И. А. Юксак маънавият - енгилмас куч. – Тошкент: Маънавият, 2008. – Б. 117. 
4
Қўчқоров В. Миллийлигимизни англаш ва ижтимоий-сиёсий жараёнлар. – Тошкент. 
Академия, 2007. – Б. 117. 

---

PEDAGOGIKA
2016, 1-son
 
 
79 
ta’riflasak, tо‘g‘ri keladi
1
. “Ommaviy madaniyat” tub mohiyatiga kо‘ra milliy 
madaniyatlar kushandasidir. “Ommaviy madaniyat”ning namoyon bо‘lish 
shakllari ham turlicha bо‘lib, misol tariqasida Kitch, Komiks, Starizmlarni 
kо‘rsatish mumkin
2
.
Ma’lumotlarga kо‘ra, о‘tgan asrning 50-yillarida “inson erkinligi” sifatida 
paydo bо‘lgan rok va rep yо‘nalishidagi musiqa hamda qо‘shiqlarning tarixi 
qadimiy Afrika xalqlarining ovga chiqish marosimiga borib taqaladi. Bu 
yо‘nalishdagi kuy va qо‘shiqlarni ommalashtirish esa yoshlarning ongini zaharlab, 
ular orasida ma’naviy buzuqlik va ruhiy qashshoqlik “epidemiyasi”ni targ‘ib 
qilishga qaratilgan edi. Bu sa’y-harakatlar natijasida kо‘plab G‘arb yoshlari rok va 
repning qurboniga aylanib, “hamma narsa mumkin, xohlagancha yasha!” 
qabilidagi aqidani shiorga aylantirishdi
3
. Natijada esa hozir G‘arb matbuotida 
keng qо‘llanilayotgan tushuncha, ya’ni “yо‘qotilgan avlod”ning shakllanishiga olib 
keldi. 
G‘arb madaniyatidan bir necha asr avval paydo bо‘lgan, ta’kidlash lozim 
bо‘lsa, G‘arb uyg‘onish davri mutafakkirlari ibrat olgan kо‘hna Sharq 
madaniyatiga, xususan, milliy madaniyatimizga rahna solayotgan bunday 
quzg‘unlarni “ommaviy madaniyat” tarqatuvchilar emas, balki ommaviy 
madaniyatsizlar deya bemalol atash mumkin. Bizning yurtimizda Sharq uyg‘onish 
madaniyati namoyandalari: al-Xorazmiy, Imom Buxoriy, at-Termiziy, Abu Rayhon 
Beruniy, Ibn Sino, Imom Moturudiy, Alisher Navoiy, Mirzo Ulug‘beklar о‘sib 
ulg‘aygan
4
, ijod qilgan; ularning asarlaridan tarbiya topgan, yuksalgan, ularning 
ruhi bilan kamol topayotgan yoshlarimizga о‘zining kimligini bilmaydigan, nimani 
targ‘ib qilayotganligini tushunmaydiganlar madaniyatining ularning vorislariga 
ahamiyati yo‘q.
Shu bilan birga, ba’zi tarixiy haqiqatlarni unutmaslik kerak, g‘arb 
madaniyatining vujudga kelishida aslida IX-XII asrlardagi О‘rta Osiyo Renessansi 
ta’siri borligi va natijada g‘arbda ilk universitetlarning paydo bо‘lganligini va 
hattoki, ularda Sharq allomalari saboq berganligini, dars jarayonlarida esa 
1