Pedagogika 015, 4-son Muassis: Nizomiy

PEDAGOGIKA
2015, 4-son
 
 
71 
ma’lumotlarni (tanlanmani) tez topish uchun imkoniyatlar yaratilishiga e’tibor 
qaratadi.
Zamonaviy ma’lumotlar ombori texnologiyasida ma’lumotlar omborini 
yaratish, unga xizmat ko‘rsatish va foydalanuvchilarning ma’lumotlar ombori 
bilan ishlashiga imkon yaratish maxsus dasturiy uskunalar yordamida amalga 
oshiriladi. Bunday dasturiy uskunalar majmuasi ma’lumotlar omborini 
boshqarish tizimlari deb ataladi.
Ma’lumotlar omborini boshqarish tizimi ma’lumotlar omborini yaratish, 
uni dolzarb holatda ushlab turish, kerakli axborot topishni tashkil etish va boshqa 
xizmat ko‘rsatish uchun zarur bo‘ladigan dasturiy va til vositalari majmuasidir
1
. 
Loyiha doirasida yechilishi kerak bo‘lgan muammolar: 
1. Mavjud dorilar yo‘riqnomalari asosida jadvallar tuzish; 
2. Yaratilgan jadvallar asosida savollar tuzish;
3. Yaratilgan jadvallar asosida forma (shakl)lar tuzish va ma’lumotlarni 
kiritish; 
4. Ma’lumotlar asosida hisobotlar tayyorlash; 
5. Ma’lumotlarni birlashtirish va makros yaratish. 
Loyiha tarkibi ma’lumotlar ombori ko‘rinishida bo‘lib, unda tanlangan 
yo‘nalish, ya’ni “dorilar” yo‘riqnomalari ushbu ma’lumotlar omborining tarkibiy 
qismini tashkil etishi lozim.
Ta’limni texnologiyalashtirishning asosini, ta’lim jarayonini, uning 
samaradorligini oshirish va ta’lim oluvchilarni, berilgan sharoitlarda va 
belgilangan vaqt ichida loyihalashtirilayotgan o‘quv natijalariga erishishlarini 
kafolatlash maqsadida to‘liq boshqarish g‘oyasi tashkil etadi
2
. 
Loyiha ishini quyidagicha xulosalash mumkin. O‘quvchilarda MS Access 
dasturida ishlash ko‘nikmalari hosil qilinadi, shuningdek, loyiha ishi 
“Informatika va axborot texnologiyalari” fani bilan kasbiy fanlar o‘zaro 
bog‘liqligini yaqqol namoyon etishda ijobiy samara beradi. 
Kelajakda loyiha sifatida yaratilgan “dorilar” ma’lumotlar ba’zasining 
kasbiy fanlarda qo‘llanilishi o‘qitishga samarali hissa qo‘shadi va 
o‘quvchilarning fan bo‘yicha olayotgan bilimlarini boyitadi. 
1