Pedagogika 015, 4-son Muassis: Nizomiy

Jo‘rayev T. F. (TDPU) 
 
 
 
 

---

PEDAGOGIKA
2015, 4-son
 
 
125 
 
 
CHIZMACHILIK VA UNI O‘QITISH METODIKASI
KAFEDRASINING ASOSCHISI 
Insondan kelajak avlod uchun asosan uchta xayrli 
amal qoladi, deb bejiz aytilmagan, Ular o‘zidan meros 
qilib maqbul farzand, uy-joy, bog‘-rog‘ va ilmiy ishlar 
hamda shogirdlar qoldiradi. Shunday insonlar sirasiga
O‘zbekistonda chizma geometriya va chizmachilik fanlari 
bo‘yicha zabardast ustoz Yusufjon Qirg‘izboyev ham 
kiradi. 
Yusufjon 
Qirg‘izboyev 
1912-yil 
29-iyulda 
Namangan shahrida tavallud topgan. O‘rta maktabni 
tugatgach, 1930-yilda O‘rta Osiyo industrial institutiga o‘qishga kirib, 1936-
yilda uning elektr energiyasini qayta ishlash va tarqatish muhandisi 
mutaxassisligini tamomlagan. 
Toshkent to‘qimachilik va yengil sanoat institutida assistent (1938) 
lavozimida ikkinchi jahon urushigacha ishlagan. 
Yusufjon Qirg‘izboyev 1941-1945-yillarda ikkinchi jahon urushida 
qatnashgan va “Oltin yulduz” ordeni, “Jasorat” medallari bilan taqdirlangan.
Urushdan keyin 1945-yilda Namangan shahrida fizika-matematika 
o‘qituvchilari tayyorlash kursida o‘qituvchi, 1946-yildan boshlab Toshkent 
to‘qimachilik va yengil sanoat instituti “Chizma geometriya va muhandislik 
grafikasi” kafedrasida assistent, 1947-yildan boshlab katta o‘qituvchi, 1951-
yildan 1978-yilgacha kafedra mudiri va 1978-1989-yillarda kafedraning dotsenti 
lavozimida sermazmun va mahsuldor faoliyat ko‘rsatgan. 46 yil mobaynida 
TTYSIda ishlagan. 
Yusufjon Qirg‘izboyev ikkinchi jahon urushidan keyingi pedagogik 
faoliyatida bor kuch va g‘ayratini chizma geometriya va chizmachilik fanlarini 
o‘zbek tilida o‘qitish va bu fanlardan o‘quv adabiyotlari yaratishga safarbar 
qilgan. Bu sho‘rolar mafkurasi hukmdor bo‘lgan davrda juda katta mardlik, 
jasorat va millatsevarlik edi.
Ustozning “Mashinasozlik chizmachiligi kursi” o‘quv qo‘llanmasi 
O‘zbekistonda chizmachilik fanidan yaratilgan birinchi o‘quv adabiyoti 
hisoblanadi va u hozirgacha o‘z originalligini yo‘qotmagan. Shu bois bu kitob 
respublika oliy, o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi, umumta’lim maktabi