Pedagogika 015, 2-son Muassis: Nizomiy

PEDAGOGIKA
2015, 2-son
 
 
125 
ilmiy seminariga qatnashishni davom ettirdi, Moskva davlat universitetida ilmiy 
stajirovkada bo‘ldi. 
1967-yil dekabr oyida kutilmaganda institut rektori Sh.Sh. Abdullayev 
unga institutning o‘quv ishlari bo‘yicha prorektori lavozimini taklif etdi bilan
lavozimda Muhammadjon aka roppa-rosa 20 yil faoliyat ko‘rsatdi. 
O‘tgan asrning 60-70-yillarida fan va texnikaning tez suratlar bilan 
rivojlanishi oliy ta’lim muassasalarida mutaxassislar tayyorlash sifatiga bo‘lgan 
talabni yanada kuchaytirdi. Bu esa, o‘z navbatida, oliy ta’lim muassasalarida 
ta’lim-tarbiya jarayonini tashkil etishning ilmiy-metodik asoslarini yana-da 
takomillashtirishni taqozo etardi. Shu ma’noda, 1969-yili Muhammadjon 
Saydamatov rahbarligida institut ilmiy-metodik kengashi tashkil qilindi. Uning 
tarkibida uchta sho‘ba faoliyat ko‘rsatdi: 1) oliy pedagogik ta’limni 
takomillashtirish (rais-professor M.G. Davletshin); 2) ta’lim jarayoni va 
mehnatni ilmiy tashkil etish (rais-dotsent M.S. Saydamatov); 3) maktab va 
maktabdan tashqari ta’lim-tarbiya muassasalariga yordam ko‘rsatishni tashkil 
etish (rais-professor R.K. Otajanov). Bu ilmiy-metodik kengash institutda o‘quv 
jarayoni va professor-o‘qituvchilarning ilmiy-pedagogik faoliyatini ilmiy asosda 
tashkil etish, ta’lim jarayonining o‘ziga xos xususiyatlarini o‘rganish, 
talabalarning mustaqil ishini tashkil etish, ta’limning texnik vositalaridan unumli 
foydalanish uslublarini ishlab chiqish kabi o‘z davri uchun katta ahamiyatga 
molik bo‘lgan ishlarni amalga oshirdi. 
Ma’lumki, oliy ta’lim muassasalarida ma’ruza mashg‘ulotini ta’limning 
yetakchi turi deb hisoblagan Muhammadjon Saydamatov institut professor-
o‘qituvchilarining ma’ruza o‘qish mahoratiga katta e’tibor berdi. Shu maqsadda 
institutda professor-o‘qituvchilar va aspirantlarning pedagogik mahoratini 
oshirish fakultetini tashkil etish tashabbuskorlaridan biri bo‘ldi. Ushbu fakultet 
tinglovchilariga yetakchi olimlarning “Oliy maktab psixologiyasi asoslari”, “Oliy 
maktab pedagogikasi”, “Ma’ruzaning tarkibi, mazmuni va metodikalari haqida”, 
“Notiqlik madaniyati haqida” va boshqa yo‘nalishdagi ma’ruzalar tashkil qilindi. 
Muhammadjon Saydamatov ko‘p hollarda ma’ruzachilarni o‘zlari tanlar 
oldindan uchrashib suhbatlashar va ularning ma’ruzalarida qatnashib fikrlari 
bilan o‘rtoqlashar edi. 
1972-yilda Muhammadjon Saydamatov rahbarligida talabalar va professor-
o‘qituvchilarning vaqt budjetini o‘rganish bo‘yicha maxsus izlanishlar olib 
borildi. Ushbu izlanishlar asosida professor-o‘qituvchilar faoliyatining asosiy 
yo‘nalishlari bo‘yicha namunaviy vaqt me’yorlari ishlab chiqildi va amaliyotga 
joriy qilindi.

---