Pedagogika 015, 2-son Muassis: Nizomiy

UNIVERSITETNING TAMAL TOSHINI QO‘YGANLAR 

---

PEDAGOGIKA
2015, 2-son
 
 
119 
o‘z kasbini sevib ardoqlashi kichik Usmonaliga chuqur ta’sir ko‘rsatgani sababli 
unda o‘qituvchilikka chin dildan havas uyg‘ongan. Maktabni bitirgach, 
o‘qituvchilik kasbiga havas uni pedagogika oliy o‘quv yurtiga yetaklagan. 
Usmonali Nishonaliyev 1959-1964-yillarda Toshkent davlat pedagogika 
instituti muhandislik-pedagogika fakultetida tahsil olib, umumtexnika fanlari va 
mehnat o‘qituvchisi mutaxassisligini egallagan. Talabalik davrida u o‘zining 
bilimga chanqoqligi, faolligi, o‘tkir zakovatli va yuksak e’tiqodli talabaligi bilan 
tengdoshlaridan ajralib turgan. Talabalar va institut professor-o‘qituvchilari 
ishtirokida o‘tgan nufuzli ilmiy anjumanlarda faol ishtirok etib, pedagogika 
ilmiga va mutaxassisligiga oid fanlar sohasidagi iqtidori bilan ustozlarining 
e’tiboriga tushgan.
Institutni tugatgach, 1964-1966-yillarda Yangiyo‘l shahridagi 4-maktabda 
fizika fanidan dars bergan. 1966-1967-yillarda harbiy hizmatni o‘tab kelgach, 
O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Mexanika instituti aspiranturasida 
tahsil olib, institut ilmiy xodimi sifatida faoliyat ko‘rsatgan. Yosh va zakovatli 
olim ilk yutuqlarni qo‘lga kiritib, paxta terish mashinalari shpindelini 
takomillashtirish yuzasidan amalga oshirgan ixtirolari uchun 3 ta davlat patentiga 
sazovar bo‘lgan. Ushbu ixtirolarning qishloq xo‘jaligi mashinasozligini taraqqiy 
ettirishdagi ahamiyatini e’tirof etgan holda, istiqboli porloq olim “Xizmat 
ko‘rsatgan ixtirochi” unvoni bilan taqdirlangan. Shuningdek, ushbu davrda 
Usmonali Nishonaliyev tomonidan o‘rta maxsus, kasb-hunar ta’limi 
muassasalari uchun “Qishloq xo‘jaligi” darsligi tayyorlanib, nashr ettirilgan. 
Bularning barchasi yosh olimning chuqur va sermahsul mehnatining natijasi 
sifatida e’tirof etib kelinmoqda. 
1972-yilda texnika fanlari doktori, professor Halim Haydarovich 
Usmonxodjayevning ilmiy rahbarligida O‘zFA O‘rta Osiyo O‘simlikshunoslik 
ilmiy tadqiqot institutida “Кинематика захватывающего элемента шпинделя 
хлопкоуборочной машины” mavzusida nomzodlik dissertatsiyasini himoya 
qilib, texnika fanlari nomzodi ilmiy darajasiga ega bo‘lgan. 
1970-1972- yillarda Toshkent davlat pedagogika instituti dotsenti, 1972-
1976-yillarda “Ishlab chiqarish asoslari” kafedrasi mudiri, 1976-1980-yillarda 
umumtexnika fanlari va mehnat fakulteti dekani lavozimlarida faoliyat 
ko‘rsatgan. 1978-yilda esa dotsent ilmiy unvoniga sazovor bo‘lgan.
Salohiyatli olim 1980-yilda doktorlik dissertatsiyasi yuzasidan ilmiy 
izlanishlarini davom ettirish maqsadida Moskva davlat pedagogika institutida 
katta ilmiy xodim lavozimida ishlay boshlagan. U. Nishonaliyev ushbu davrdan 
boshlab so‘nggi kunlariga qadar jahon pedagogika ilmining S.Y. Batishev,
A. Slastenin, P.R. Atutov, Y.K. Vasilyev, V.P. Bespalko kabi mashhur darg‘alari 

---