“pedagogik mahorat” ilmiy-nazariy va metodik jurnal 021, Maxsus son issn 2181-6883

“PEDAGOGIK MAHORAT” ILMIY-NAZARIY VA METODIK JURNAL 2021, Maxsus son
 
40 
Muhokama etilayotgan mazkur ma’lumot, muammo va omillar bitiruv ishi boʻyicha tanlangan mavzuning oʻta 
dolzarb amaliy ahamiyatga loyiq ekanligidan dalolat beradi.
Tadqiqot maqsadi: 
oliy ta’lim muassasalarida shug’ullanuvchi 19-21 yoshli voleybolchilarda 
sakrovchanlikni rivojlantirish dinamikasi ta’minlovchi kinematik omillarni oʻrganish asosida mazkur 
qobiliyatni jadal hamda samarali shakllatirish vositalarini aniqlash.
Tadqiqot ishi maqsadiga koʻra quyidagi vazifalar qoʻyilgan: 
- yosh voleybolchilarda sakrovchanlik va uni ta’minlovchi kinematik omillarni amaldagi Abalakov usuli 
yordamida oʻrganish; 
- sakrovchanlikni nazorat qilish va baholash maqsadida ishlab chiqilgan texnologik asbobni sinovdan 
oʻtkazish; 
- sakrovchanlikni ta’minlovchi kinematik elementlarni shakllantirish boʻyicha ishlab chiqilgan maxsus 
mashqlar samaradorligini aniqlash. 
Voleybol toʻgaraklari, voleybol klublari va terma jamoalarga muvofiq nomzodlarni tanlov asosida qabul 
qilishda hamda oʻquv-trenirovka mashg’ulotlarini oʻtkazish davomida mutaxassis-trenerlar sakrash qobiliyati, 
sakrovchanlik va sakrash chidamliligi kabi jismoniy sifatlarga alohida e’tibor qaratishadi. Lekin barcha 
trenerlar ham ushbu qobiliyat va sifatlarni rivojlantirishda doimo samarali mashqlardan foydalana bermaydi 
va ularni shakllanish (oʻsish) dinamikasini muvofiq testlar yordamida baholab berish jiddiy masala sifatida 
qabul qilinmaydi. Vaholanki, sakrash koʻnikmalariga oʻrgatish, sakrovchanlik va sakrash chidamliligini 
rivojlantirishda maqsadli mashqlarni tanlash, ushbu sifatlarning rivojlanish dinamikasini muntazam nazorat 
qilib borish (baholab borish) mazkur jarayonni samarali tashkil qilish imkoniyatini yaratadi. 
Ana shu dolzarb muammolarni e’tiborga olgan holda biz turli yosh va sport tayyorgarligiga ega 
voleybolchilar ustida bir qator tadqiqotlar uyushtirdik.