“pedagogik mahorat” ilmiy-nazariy va metodik jurnal 021, Maxsus son issn 2181-6883

I
 
bosqich 
– mashqlarni bajarish texnikasi asoslariga oʻrgatish, qoʻpol shaklda boʻlsa ham uni bajarish 
bilimini shakllantirish; 
II
 
bosqich 
– chuqurlashtirib oʻrgatish- texnikani boshlang’ich oʻzlashtirilishini takomillashuvigacha 

---

“PEDAGOGIK MAHORAT” ILMIY-NAZARIY VA METODIK JURNAL 2021, Maxsus son
 
21 
yetkazish; 
III
 
bosqich 
- mustahkamlash va keyinchalik takomillashtirish - individual xususiyatlarni erishilgan 
rivojlanish darajasiga muvofiq, mashqlarni koʻpkarra bajarish. 
Muhokamalar va natijalar.
Oʻtkazilgan tadqiqotlar asosida [9, 10, 11] sportda va aynan faqat 
aerobikada qoʻllaniladigan, oʻrgatishning umumiy prinsiplari farqlanadi. 
L.M.Dikarevich (1996), Y.K.Gaverdovskiy (2001) ma’lumotlari boʻyicha umumiy prinsiplarga 
quyidagilar kiradi: 
1.
Yengillik prinsipi. 
2.
Onglilik va faolik prinsipi. 
3.
Koʻrgazmalilik prinsipi. 
Bir qator mualliflar [1, 2], oʻrgatishda asosiy metodik usullar sifatida quyidagilarni ajratdilar: 
1.
 
Tezkor sharx va tushuntirish. 
Mashg’ulotni oʻtkazish jarayonida, mashqlarni bajarish paytida murabbiyning koʻrsatmalari katta 
ahamiyatga egadir. M.P. Ivlievning (1987) fikricha, bu koʻrsatmalar tashqi boshqaruv rolini oʻynaydi. Uning 
yordamida shug’ullanuvchilar oʻzlarining shaxsiy harakatlari boʻyicha tezkor tassavvurga ega boʻladilar. 
2.
 
Guruhni vizual boshqarish. 
Amerikada ishlab chiqilgan guruhni boshqarishning shartli belgisi tizimi, sog’lomlashtiruvchi aerobika 
mashg’ulotlarini oʻtkazishni ancha yengillashtiradi. 
Bundan tashqari, asosan parterda va turli xildagi amartizastiyali, og’irliklar, jihozlar bilan kuch 
mashqlarini bajarishida u yoki bu mashq fazalari uchun tavsifli, toʻg’ri holatni mustahkamlashga yordam 
beruvchi turli shakldagi fiksastiyalar tez-tez qoʻllaniladi [10]. 
Amplituda hisobiga intensivlikni oshirish, amplituda hisobiga yuqori intensivlikdagi harakatlarni, past 
intensivlikka almashtirish, joydan joyga harakatlanish elementlarini bajarilish tempi (har bir hisobida, takt 
oralab va hokazo) kabi pedagogik usullar ishlab chiqilgan, bular oʻz navbatida guruh mashg’ulotlari sharoitida 
ham jarayonni individuallashtirishga imkon yaratadi.