Педагогик атамалар луғати

Рус-тузем мактаблари (рус. туземец - маҳаллий аҳоли) - Туркистонда октябр 
тўнтаришига қадар маҳаллий аҳоли болалари учун очилган бошланғич рус 
мактаблари. 
Руҳий ривожланиш – инсон ҳаётининг турли босқичларида оддийдан 
мураккабга, қуйидан юқорига қараб содир бўладиган руҳий ўзгаришлар жараёни. 
Руҳият – миянинг объектив оламни алоҳида йўсинда (сезги, идрок, 
тасаввур, фикр, ҳиссиёт каби шаклларда) акс эттириш қобилияти. 
 
С 
 
Савод – 1) ўқиш-ёзишдан хабардорлик, хат-савод; 2) муайян соҳадаги энг 
зарурий билим, маълумот. 
Саводхонлик – 1) алоҳида маданий савия кўрсаткичларидан бири; 2) 
инсоннинг адабий тил меъёрларига мувофиқ келадиган оғзаки ва ёзма нутқ 
малакаларига эгалиги; 3) оддий матнларни ўқиш ва ёза олиш кўникмасига эгалик; 
4) муайян соҳа бўйича билимга эгалик. 

---

- 64 - 
64 
Саводга ўргатиш мактаби – 20-аср бошларида собиқ шўролар иттифоқи 
ҳудудида ишчи ва деҳқонларнинг болаларига савод ўргатиш учун ташкил этилган 
ва ўқитиш аксарият ўқитувчи эмас, саводи чиққан киши томонидан олиб борилган 
қуйи даражадаги бошланғич мактаб. 
Савол - 1) ўқувчи ёки талабадан жавоб талаб қиладиган, жумла, ибора, сўроқ; 
2) ечилиши лозим бўлган масала. 
Салоҳият (араб.) - қ.Қобилият
Саккиз йиллик мактаб – тўлиқсиз ўрта маълумот берган умумий таълим 
мактаби. Таянч мактаб деб юритилган бу ўқув муассасалари 1958 йилдан етти 
йиллик мактаб ўрнида ташкил этилган. 
Самимийлик – атрофдаги кишилар билан муносабатда софдиллик, 
виждонлилик тарзида ифодаланадиган шахсий сифат. 
 Сангвиник – серҳаракат, тез таъсирланувчан, бирор фаолиятга ғайрат билан 
киришиб, тез совуб кетадиган характер эгаси. 
Сезгирлик – нарса ва ҳодисаларнинг ўзаро муносабатларини тез фаҳмлаб, 
пайқаб олишдан иборат ақлий сифат. 
Семинар – 1) олий ёки ўрта махсус мактаб талаба (ўқувчи) ларининг муайян 
назарий курсни қанчалик ўзлаштирганликларини аниқлаш усули, мутахассислар 
тайёрлашга йўналтирилган ўқув амалиётининг муҳим турларидан бири. 2) муайян 
таълим тадбири бўйича ўтказиладиган маслаҳат йиғилиши. 3) Ўзбекистонда 
номзодлик ёки докторлик илмий даражасига даъвогарнинг тайёргарлигини синаб 
кўриш учун илмий тадқиқот муассасаси ва олий ўқув юртларидаги олимларни ўз 
ичига олувчи илмий тузилма