Pechat jahon-tarixi uzb 11-sinf 2018-2019 darslik



Download 3,38 Mb.
Pdf ko'rish
bet36/169
Sana03.01.2022
Hajmi3,38 Mb.
#315940
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   169
Bog'liq
[@e tarix] 11-sinf Jahon tarixi

O
zarbayjon 
R
espublikasi
 1991-yil 18-oktabr kuni o‘z mustaqilli-
gini e’lon qildi. 
O
zarbayjon 1991-yildan beri o‘tgan vaqt davomida 
o‘zi 
ning mustaqil yo‘liga ega davlat ekanligini isbotlab kelmoqda. 
U
 
mintaqa siyosatida muhim rol o‘ynaydi. 
O
zar 
bayjon katta neft va 
gaz zaxira 
lariga egaligi, strategik joylashuvi bois 
R
ossiya va 
G‘
arb 
man 
faatlari orasida mo 
hirlik bilan muvozanatni saqlab, o‘z manfa 
atla-
ri 
ni ta’minlab kelmoqda.
A
mmo, tashqi siyosatdagi muvaffaqiyatlarga qaramasdan, bir qator 
ichki muammolar saqlanib qolmoqda. 
B
ular qatoriga, birinchi nav-
batda, 
T
og‘li 
Q
orabog‘ muammosini kiritish mumkin.
XX
 asrning 80-yillari ikkinchi yarmida 
O
zarbayjon bilan 
A
r-
maniston 
o‘rta sidagi 
azaliy 
muammo  –  
T
og‘li 
Q
orabog‘ muammosi 
yana ko‘ta 
rildi. 
T
og‘li 
Q
ora bog‘ 
O
zarbayjon hududida joylashgan va 
asosan arman mil 
latiga man 
sub aholi yashaydigan avtonom viloyat 
edi. 
T
og‘li 
Q
orabog‘ avtonom viloyati rahbar 
larining viloyatni 
A
rma-
niston tarki 
biga qo‘shishini so‘rab qilgan muroja 
ati mintaqadagi milliy 
muammolarni chigallashtirib yubordi. 


34
1990-yili 
B
oku shahrida muxolifatchi siyosiy tashkilot 
 
– 
 
O
zarbayjon 
X
alq frontining namo 
yi 
shi boshlandi. 
X
alq fronti 
A
bulfayz 
E
lchi-
bey boshchi 
ligida 
M
illiy mudofaa ken 
gashi tuzil 
gan 
ligi 
ni e’lon qildi. 
X
alq fron 
tining millatchilik ruhi 
da 
gi miting 
lari 
B
okudagi armanlar 
qirg‘iniga  bevo sita  turtki  bo‘ldi. 
B
unga qarshi 
B
okuga 
S
ovet armiya-
si qo‘shinlari kiri 
tildi. 
M
amlakatda fav 
qu 
lodda holat e’lon qilindi. 
A
rmiya ning  kiritilishi 
O
zarbayjon uchun katta fojia bo‘ldi. 
T
o‘qnashuv-
larda yuzlab kishilar halok bo‘ldi.
Kavkazorti davlatlari
Abulfayz  Elchibey
      1992-yil  mayda 
B
okuda davlat to‘ntarishi 
amal 
ga oshirilib, prezident 
A
yaz 
M
utalibov 
hokimiyatdan ag‘darildi va 
A
.
E
lchibey bosh-
chiligidagi 
X
alq fronti hokimiyatga keldi. 
A
mmo 
X
alq fronti mamlakatda tinchlik va 
totuv 
likni ta’minlay olmadi. 
N
atijada 
M
illiy 
M
ajlis 
A
.  
E
lchi beyni 
lavozimi dan 
mahrum 
qilib, uning vakolat 
larini 
O
zarbayjon 
M
illiy 
M
aj 
lisi raisi bo‘lgan 
G
eydar 
A
liyevga top-


35
shirdi. 1993-yili bo‘lib o‘tgan prezidentlik say 
lov 
larida 
G
.  
A
liyev 
O
zar-
bayjon 
R
espub likasi 
P
rezi 
denti etib saylandi.
G
.  
A
liyev hokimiyatga kelgandan keyin 
respub 
likadagi ziddiyatli ahvol 
ni yumsha-
tishga erishdi. 
U
 prezident 
lik qilgan o‘n 
yil 
O
zarbayjonda unchalik demokratik 
bo‘lmasa-da, mamlakatning tinch taraq-
qiyotini ta’min 
la 
di, qo‘shnilar bilan yaxshi 
hamkor lik 
munosa bat lari 
o‘rna til di. 
T
og‘li 
Q
ora 
bog‘ masalasi hal qilinmagan bo‘lsa 
ham, faol jang hara 
kat 
lari to‘xtatildi, muzo 
karalar boshlandi.
2003-yil dekabrda 
G
.  
A
liyev vafot etganidan so‘ng mamlakat pre-
zidenti etib uning o‘g‘li 
I
lhom 
A
liyev saylandi. 
I
.  
A
liyev otasining 
siyosatini davom ettirib kelmoqda.
G
ruziya.
 
1991-yil mart oyida o‘tkazilgan referen-
dumda 
G
ruziya 
aholisi ning 
mutlaq 
katta 
qismi 
mamlakat  mustaqilligi  uchun  ovoz  berdi.  1991-yil 
9-aprel kuni 
G
ruziya o‘z musta 
qil 
ligini e’lon qildi. 
A
yni paytda prezident lavozimi joriy qilindi. 
Sh

yili  bo‘lib  o‘tgan  prezident  saylov larida  muxolifat 
yetakchisi Zviad 
G
amsaxurdiya mamlakat preziden 
ti 
etib saylandi. 
B
oshqaruv tajribasiga ega bo‘lmagan 
Z.
G
amsa 
xurdiya o‘zi 
ning sakkiz oylik prezident-
lik davrida mam 
lakat eli 
tasi, ziyolilar bilan muno-
sabat 
larini buzdi, millatlar 
aro munosa 
batlarni kes-
kinlashtirib, gru 
 
zin-abxaz mojaro 
sini keltirib chiqardi. 1991-y 
ili 
G
ruziya 
xalq demokra 
tik partiyasi rah 
barlari Z. 
 
G
am 
saxurdiyaning iste’foga chiqi-
shini talab qi 
ldi. 
M
amlakat 
da isyon boshlanib
T
bilisida haqiqiy janglar 
bo‘lib o‘tdi. Z. 
 
G
amsaxurdiya o‘z tarafdorlari bilan 
T
bilisini tark etdi. 
Z.  
G
amsaxurdiya prezidentlikdan chetlashtirilgandan so‘ng hokimi-
yat 
E
duard 
Sh
evardnadze boshchiligidagi 
D
avlat kengashiga o‘tdi. 
B

paytda mamlakatda ahvol og‘ir, gruzin-osetin urushi davom etayotgan 
edi. 
E
.  
Sh
evardnadze bu uru 
shni to‘xtatishga erishdi. 
Sh
u yil oktabrda o‘tkazilgan saylovlarda 
E
.
Sh
evardnadze 
G
ruziya 
O
liy 
K
engashi raisi etib saylandi. 
A
mmo mamla 
katda yig‘ilib qol-
gan muammolar, ayniqsa, iqtisodiy ahvolning og‘irligi 
E
.
Sh
evardnadze 
boshqaruviga nisbatan aholining noroziligini kuchaytirdi. 2003-yili 
o‘tkazilgan parlament saylovlaridan so‘ng 
E
.
Sh
evardnadze iste’foga 
chiqqanli 
gini e’lon qildi. 
Y
angi saylovlarda 
M
ixail 
S
aakashvili g‘olib 
Geydar  Aliyev
Zviad  Gamsaxurdiya


36
chiqdi. 
B
u jarayonlar 
G
ruziya va 
G‘
arb matbuotida «
A
tirgullar inqi-
lobi» nomini oldi. 
H
okimiyatga ko‘pchiligi 
G‘
arb davlat 
larida ta’lim 
olgan «yangi demokratlar» keldi.
Mixail  Saakashvili
      
M
.  
S
aakashvili hukumati 
G
ruziyada fuqaro-
larning davlat organlariga murojaat qilishini 
yengillashtirish, soliqlarni kamaytirish, davlat 
mulkini xususiylashtirish kabi muhim islo 
hot-
larni amalga oshir 
di. 
M
amlakatda korrupsi-
yaga 
qarshi 
kurash 
e’lon 
qilindi. 
A
mmo 
M
.  
S
aakashvili davrida ham 
G
ruziya bilan 
J
anubiy 
O
se 
tiya o‘rtasidagi mojaro o‘z yechi-
mini topmadi. 2008-yil avgustda 
G
ruziya, 
R
ossiya, 
J
anubiy 
O
setiya 
va 
A
bxaziya  ishti rokida  bo‘lib  o‘tgan  harbiy  to‘qnashuv  oqibatida 
R
os-
siya 
A
bxaziya va 
J
anubiy 
O
se 
tiyaning mustaqilligini tan olib, ular 
bilan ikki tomonlama munosa 
batlar o‘rnatdi.
2012-yili bo‘lib o‘tgan parlament saylovlarida muxolifatchi «
G
ru-
ziya orzusi» partiyasi g‘olib chiqdi. 
Sh
u partiya vakili 
G
eorgiy 
M
argvelash vili 
G
ru ziya  prezidenti  etib  saylandi.
2016-yili bo‘lib o‘tgan parlament saylovlarida ham «
G
ruziya or-
zusi» g‘alaba qozondi. 

Download 3,38 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   ...   169




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish