Pechat jahon-tarixi uzb 11-sinf 2018-2019 darslik

partizanlik harakatlari maydoniga aylandi.
XXI
 asr boshlaridagi xalqaro munosabatlar.
 
XXI
 asr boshlariga 
kelib jahonda yangi qudratli davlatlar 
ning paydo bo‘lishi va ular 
ning 
muqobil markazlar 
ga aylanish jarayoni ko‘zga tashlanib qoldi. 
B
u 
davlatlar ta’sirining oshishida ularning iqtisodiy imkoniyatla 
ri 
ni o‘sishi 
asosiy omil bo‘ldi. 
H
indiston, 
P
okiston va 
Sh
imoliy
  K
oreyaning yadro 
quroliga ega bo‘lishi bu davlatlar 
ning xalqaro munosabatlarda musta-
qilligini oshirdi. 
E
ron ham o‘z rolini oshirishga intilib, boshlagan 
yadroviy dasturi jahon jamoatchi 
li 
gini qattiq tashvishga soldi.
Rang-barang dunyo

---

6
X
itoy va 
B
raziliyaning ja 
dal rivojlanishi ularni «uchinchi dunyo» 
mamlakatlari qatoridan iqtisodiy rivojlangan mamlakatlarning kuch-
li  o‘nli giga  va  jahon  siyosatining  yetakchilari  qatoriga  olib  chiqdi. 
Sh
unday jadal rivojlanayotgan boshqa mamlakatlar 
 
– 
 
T
urkiya, 
S
audiya 
A
rabistoni, 
M
eksika, 
F
ors ko‘rfazi mintaqasidagi arab davlatlari va 
boshqa  davlatlar  xalqaro  va  mintaqaviy  munosabatlarga  kuchli  ta’sir 
ko‘rsata boshladi. 
A
yni paytda 
AQSH
ning xalqaro munosabatlarda bu 
davlatlarga ta’siri kamayib bordi. 
Sh
u tariqa ko‘pqutbli dunyo modeli-
ning shakllanish jarayoni boshlandi. 
B
u jarayonda har bir davlat o‘z 
o‘rniga ega bo‘lishga intilmoqda.
O‘
zbekiston Respublikasi 
P
rezidenti 
Sh
.  
M
irziyoyevning 2017-yil 
19-sentabrda 
BMT
ning 72-sessiyasida so‘zlagan nutqi ko‘pqutbli dunyo 
shakllanishi va globallashuv jarayonida 
O‘
zbekistonning o‘rnini bel-
gilab berishga qaratildi. 
U
ning 
M
arkaziy 
O
siyoni tinch va gullab-
yashnayotgan hududga aylantirish, 
O
rol muammosini hal qilishda 
umumjahon ishtiroki, 
A
fg‘onistonda tinchlik o‘rnatish va butun dunyo 
yoshlarini terrorchilik xavfi 
dan asrab qolish zarurligi haqidagi taklif-
lari jahon jamoatchiligi tomonidan qiziqish bilan kutib olindi. 
D
unyo shiddat bilan o‘zgarib bormoqda. 
J
ahonda yangi paydo 
bo‘lgan qudratli mamlakatlar 2008 
 
– 
 
2009-yillardagi jahon moliyaviy 
inqirozi 
YI
 va 
AQSH
ga  jiddiy  ta’sir  ko‘rsatganidan  foydalanib,  ja-
hon iqtisodiyo 
tida kuchlar nisbatini o‘zgartirishga intilmoqdalar. 
A
yni 
paytda jahon iqtisodiyotining boshqaruvchanligini oshirish maqsadida 
G‘
arb davlatlarining rivojlanayotgan mamlakatlar bilan yaqinlashuvi 
yuz bermoq 
da. 
Sh
u maqsadda jahonning 20 ta iqtisodiy eng yirik 
mamlakatlari vakillarini birlashtirgan «
K
atta  yigirmalik»  –  
G
-20 klubi 
tashkil qilindi. 
G
-20 mamlakatlari jahon iqtisodiyotiga jiddiy ta’sir 
ko‘rsatish imkoniyatiga ega. Zero, jahon 
YIM
ining 80%i shu mam-
lakatlar hissasiga to‘g‘ri keladi, Yer yuzi aholisining 2/3 qismi shu 
mamlakatlarda istiqomat qiladi.