Paxtaobod pedagogika kolleji

Kubiklar bilan bajariladigan mashqlar.
1. Dh. Oyoqlar sal ochilgan, qo’llar orqada. Qo’llar oldinga uzatiladi, chapak chalinadi va dastlabki holatga qaytiladi. (Mashq 4 marta takrorlanadi).
2. D.h. O’tirib, yon tomonlarga uzatilgan. Oldinga engashib, kubiklar tizzalarga uriladi va gavda rostlanadi.( Mashq 4 marta takrorlanadi).
3. D.h. O’tirib, oyoqlar yon tomonlarga uzatilgan. Oldinga engashib, kubiklar tizzalarga uriladi va gavda rostlanadi. (Mashq 4 marta takrorlanadi).
4. D.h. O’tirib, oyoqlar chalishtirilgan, kubiklar old tomonda yerga qo’yilgan. O’ng qo’lga bitta kubikni olib, o’ngga buriladi, kubikni orqa tomonda, uzoqroqqa qoýib, gavda to’g’rilanadi, yana o’ngga burilib, kubik olinadi, uni old tomonda yerga qo’yiladi, chap tomonga ham shunday harakat qilinadi. (Mashq 4 marta takrorlanadi).
5. D.h. Oýoqlar salgina ochiladi, qo’llar pastga tushirilgan. Cho’qqayib, kubiklar yerga qoýiladi, gavda rostlanadi, yana cho’qqayib, kubiklar olinadi va gavda rostlanadi.( Mashq 4 marta takrorlanadi).
Shiqildoqlar bilan bajariladigan mashqlar
1. D.h. Oyoqlar sal ochilgan, qo’llar pastga tushirilgan. Shiqildoqlarni yon tomonlardan yuqoriga ko’tariladi, yana shunday pastga tushiriladi. (Mashq 4 marta takrorlanadi).
2. D.h. Oyoqlar sal ochilgan, qo’llar orqada. Oldinga engashib, shiqildoqlar tizzalarga uriladi va gavda rostlanadi. (Mashq 4 marta takrorlanadi).
3. D.h. Oýoqlar sal ochilgan, qo’llar orqada. Oldinga engashib, shiqildoqlar, qo’llar oldinga uzatiladi va dastlabki holatga qaytiladi. (Mashq 4 marta tak-di).
4. D.h. Oyoqlar sal ochilgan, qo’llar pastga tushirilgan. Cho’qqayib, shiqildoq cho’plari yerga uriladi va gavda rostlanadi.(Mashq 3 marta takrorlanadi).
1.Kichik guruhlarda umumrivojlan­tiruvchi mashqlari o’tkazish uslubi
Mazkur yoshdagi bolalar bilan umumiy rivojlantiruvchi mashqlarini o’tkazish vaqtida aniq topshiriqlar va taqlidiy harakatlar mayda buyum va o’yinchoqlardan foydalanish katta ahamiyatga ega bo’ladi. Kichik guruhlarda mashg’ulotlardan foydalanadigan buyumlar soni shug’ullanayotgan bolalarning soniga barobar bo’lishi kerak, aks holda, biror bolaga bayroqcha yoki koptokcha yetmay qolsa, bola qattiq xafa bo’ladi va mashg’ulotga qiziqmay qo’yadi, yoki jahli chiqib buyumni o’rtog’ini qo’lidan tortib olishga urinadi.
Buyumlar bilan bajariladigan mashqlarning eng soddasi bayroqchalar yordamida bajariladigan mashqlardir. Xilma-xil va rang-barang bayroqchalar bilan bajariladigan mashqlar bolalarni o’ziga jalb qiladi va ularga quvonch bag’ishlaydi. Kichkintoylar bilan mashq o’tkazish uchun sariq, yashil, va ko’k singari asosiy rangdagi bayroqchalardan foydalanish tavsiya etiladi.
Bolalar umumrivojlantiruvchi mashqlarni bayroqchalardan tashqari shiqildoqlar, kichkina chambaraklar, kubiklar, o’yinchoqlar, tayoqchalar bilan ham bajaradilar.
Bu yoshdagi bolalarning o’rtacha hajmdagi (18-20 sm) koptok bilan harakat qilishlari qulay bo’ladi. Koptok bilan bajariladigan mashg’ulotlarning boshlanish qismida o’tkazilgan bo’lsa, u holda bu mashqlardan keyin koptokni irg’itish, ilib olish, yumalatish, nishonga tushurish mashqini tashkil etish qulay bo’ladi va hokazo. Bunday hollarda mashg’ulotning yakuniy qismida koptok bilan bajariladigan harakatli o’yin o’tkazish maqsadga muvofiqdir. Bir mashg’ulotda bir necha mashqni qo’shib o’tkazilishi bolalar harakatini boyitadi, mashg’ulotni o’tkazish va tashkil etishni yengillashtiradi, uning zichligini oshiradi.
Bu yosh guruhda qo’l, oyoq, gavda muskullarini mustahkamlovchi, buyumsiz bajariladigan mashqlar hajmi bir oz ko’paytiriladi.
Umumrivojlantiruvchi mashqlarni bajarganda bolalar erkin va chuqur nafas olishlari, mashq harakatlarini to’g’ri nafas olishlari bilan qo’shib olib borishlari kerak. Tarbiyachi bolalarga qay vaqtda nafas olib, qachon nafas chiqarish qulay ekanligini aytib turadi. Masalan, oldinga engashish va undan keyin rostlanish harakati bo’lsa, u holda nafas chiqarish engashish vaqtida, nafas olish esa rosotlanish, ya’ni bolaning ko’krak qafasi kengaygan vaqtida amalga oshirilgani maqsadga mvofiqdir. Bolalar qachon nafas olishlari kerakligini yana bir marta aniqlab olish uchun bolalarga ayrim tovushlarni va tovush turkumini talaffuz qilishni yoki “uf”, “uh”, “pastga” singari so’zlarni aytish taklif qilinishi mumkin.
Mashg’ulotlarda ko’pincha umumiy rivojlanish xususiyatiga eha 4-6 mashqlar o’tkaziladi. Bu mashqlarning har biri 4-6 martadan takrorlanadi.
2. O’rta guruhlarda umumrivojlan­tiruvchi mashqlarni tanlash va ishlanmasini tuzish