Tekshirilgan ba’zi paxta tozalash zavodlari atmosferada yashaydigan odamlar bilan muloqot qilish natijasida olingan ma’lumotdir.2-Jadval.
Ifloslikni chiqarib tashlash manbalarigacha bo’lgan masofa
|
Sherabod PTZ
|
Uzun PTZ
|
So’ralgan odamlar soni
|
Odamlarni shikoyati:
|
So’ralgan odamlar soni.
|
Odamlarni shikoyati
|
Sanitariya maishiy sharoitlar bo’yicha
|
O’zini yomon his qilish(bosh og’riq,lanjlik,
Toliqishlik).
|
Sanitariya maishiy sharoitlar bo’yicha
|
O’zini yomon his qilish,(bosh og’riq,
Lanjlik,
Toliqishlik).
|
soni
|
soni
|
%
|
soni
|
%
|
soni
|
soni
|
%
|
soni
|
%
|
100-300
301-500
501-700
701-1000
Jami;
|
53
74
60
25
213
|
43
60
35
8
150
|
80
80
60
32
75
|
27
25
13
7
72
|
50
33
21
28
33
|
38
40
25
10
113
|
23
15
10
4
47
|
59,8
37,5
40,0
40,0
41,0
|
10
7
5
1
23
|
26,3
17,5
20,0
10,0
20,0
|
Yuqorida qayt etilgan ba’zi paxta tozalash zavod ( Qiziriq va Angor) larning asosiy sexlarida ishlovchi operatorlarning ish staji, yoshi, jinsi, va kasbi bo’yicha mavjud kasalliklar turlarini tegishli tumanlardagi poliklinikalardan olingan ma’lumotlarni tahlil qilganimizda ularga asosan quyidagi kasb va nokasbiy kasalliklar mavjudligi aniqlandi, ya’ni: surunkali radikumiy, surunkali bronxit, surunkali forengit, 2 bosqichli gipertaniya kasalligi, surunkali konyuktivit, ikki yoqlama o’rta quloqning yallig’lanishi,qaytalanadigan gigroma, urug’ variko yo’liga venalarning shishishi, jigarning surunkali kasallanishi (gepatit) yurak qon tomir sistemasining kasallanishi kabi kasbiy, yurak ishemik kasalligi, buyrak va siydik yo’llarining surunkali kasalligi, nefrit, hefroz, nefrozkleroz, uratrit, iyak osti bezining yalig’lanishi, surunkali gastrit, o’tkir ichak infeksiyasi, kabi kasbiy bo’lmagan kasalliklar mavjudligi ham amalga tasdiqlangandir.
Bunday turli kasaliliklarning paxta tozalash zavodi ishchilari o’rtasida kelib chiqishining asosiy sabablari quyidagilardir.Og’ir yuklarni ko’tarish, smena davomida fizik nagruzkalarning oshishi (ko’tarilishi), texnologik mashinalarni idora qilish jarayonida turli ekologik omillarning to’g’ri deb bevosita va bilvosita tarzda ta’sirlanishi, iflos atmosferada smena davomida ishchilarning nafas olishlari, dam olish, uxlash, mehnat qilish rejimlarining talab darajasida bo’lmasliklari, iste’mol qilinadigan mahsulot (ovqatlarning kaloriyasining pastligi kabi bir qator qo’shimcha noxush (zid) omillar shular jumlasidandir.
Bulardan tashqari Surxondaryo viloyatidagi Jarq’rg’on paxta tozalash zavodda faqat bir yilning 11 oyida turli kasalliklar bo’yicha ishga yaroqsiz ishichilarga 226836 so’m Sherabod paxta tozalash zavoz bo’yicha 12 oyga ishga yaroqsiz ishchilarga 407250 so’m (rubl hisobida) kasallik varaqasiga asosan pul to’langan va hokazo.
Ana shunday oddiy statistik xisobotni faqat birgina mamlakatimiz bo’yicha tadbiq etish (Respublikamizning 120 tadan k’proq paxta tozalash zavodlari mavjud bo’lsa) kasalik va raqamlari bo’yicha mablag’ to’lashni xisoblaydigan bo’lsak u albatta million- million so’mlarni tashkil qilishi aniq va hokozo.
Yuqoridagilardan tashqari paxta tozalash zavodlari sharoitida ishlab chiqariladigan tolalarning sifat ko’rsatgichlari (toladagi ifloslik va nuqsonlar yig’indisidan-X9; toladagi shtapel uzunlik- X10; hamda tolaning chiqishi-=X11) bilan shovqin va tovushli titrash darajalari (ShD va TTD), atmosfera havosining iflosligi (AHI) hamda operator sog’lig’iga bilvosita va bevosita o’zaro qanday daraja(ulush) larda ta’sir ko’rsatishlarini xarakterlaydigan umumiy natijalar turli valikli va arrali tipidagi zavodlar uchun 3- jadval keltirilgandir.
Paxta tozalash zavodlarini eksperimental tekshirish orqali olinadigan natijalar EXM yordamida tegishli matematik bog’lanish (tenglama)lar hosil qilingandir.
Ushbu izlanishlar shuni ko’rsatmoqdaki,3-jadvalgda keltirilgan turli ekologik omillarning ishlab chiqariladigan tolalarning asosiy sifat ko’rsatgichlariga sezilarli dajada noxush ta’sirlarni ko’rsatib, har bir paxta tozalash zavodlari uchun turlicha ekanligi ( chunki har bir zavodda turli shart-sharoitlar mavjudligi tufayli ) o’rnatilishi o’z aksini topgandir va hokozo.
Tekshirilgan valikli va arrali paxta tozalash zavodlarida( operatorlarning ish joylarida) ishlab chiqariladigan tolalarning asosiy sifat ko’rsatgich (X9,X10,X11) lariga turli omillarning qanday ulushlarida ta’sirini xarakterlaydigan jadval.3-jadval.
PTZ lari
|
Tolaning sifat ko’rsatgichi
|
Shovqin darajasi
(ShD)
|
Tovushli titrash darajasi
(TTD)
|
Xavoning ifloshlanishi
(XI)
|
Operator sog’liqlari
(OS)
|
|
P R O S E N T L A R D A
|
Qiziriq
|
X9
X10
X11
|
2,15-12.32
4,25-24,79
6,77-14,70
|
1,54-8,33
2,05-8,68
1,33-8,09
|
41,05
3,02
30,05
|
1,15-4,96
1,39-4,77
0,76-2,13
|
Angor
|
X9
X10
X11
|
0,26-8,38
1,04-3,83
1,67-15,84
|
7,95-1195
8,82-13,04
3,77-13,04
|
0,15
13,18
1,76
|
1.57-20,63
2,19-18,68
2,29-15,62
|
Denov
|
X9
X10
X11
|
8,49-11,37
0,80-15,09
3,09-8,0
|
3,15-6,58
2,08-5,32
2,26-6,15
|
20.15
31,54
52,0
|
3,16-7,92
1,67-8,53
0,88-4,44
|
Uzun
|
X9
X10
X11
|
4,34-16,78
4,96-17,45
6,36-21,18
|
2,276-13,83
1,18-8,45
1,82-12,52
|
24,58
35,45
18,22
|
0,80-7,98
0,06-5,80
0,56-6,61
|
Do'stlaringiz bilan baham: |