Patogen anaeroblar. Ma’ruza mashg‘ulotini o‘qitish texnologiyasi

Qo’zg’atuvchini ajratish. 1. 2 bandda ko’rsatilgandek tayyorlangan patmaterial va oziqa namunalari pH- 7,2-7,4, vazelin moyi ostida. 0,5% steril glyukoza qo’shilgan suyuq oziqa muhitlarga (Kitt-Tarossi, Xottinger buloni) ekiladi. Oziqa muhitlar ekish va glyukoza qo’shish oldidan regenerasiya qilinadi. Kitt-Tarossi muhiti qaynoq suv hammomida 15-30 min davomida qizdirib, tezda 45-50°C gacha sovutiladi. 3 dan 2 qismini oziq muhit bilan to’ldirilgan 100-250 ml lik flakonlarga ekkan yaxshiroq. Vazelin moyi qalinligi 0,5 sm dan kam bo’lmasligi kerak.
Har bir namuna, material kamida ikkita flakonga ekilishi kerak. Ulardan bittasi 1 soat 80°C da qizdiriladi. Bir vaqtda odatdagi oziq, muhitlarga (GPB va GPA) anaerob kontaminasiyaga nazorat uchun ekiladi.
2. Ekmalar 30-35°S haroratda termostatga qo’yiladi. Botulizm mikrobining o’sishi muhitning sekin-asta (2-3 sutkalarda) loyqalanib achigan moyning hidi keladigan gaz hosil qilishi bilan xarakterlanadi.
Olingan kulturani mikroskopik tekshirganimizda grammusbat, sporalari chetida joylashgan tayoqchalar ko’rinadi. Tayoqchalar tennis rakketkasiga uxshaydi.
3. Cl. Botulinum ga xarakterli o’sish va kulturadan tayyorlangan surtma larda o’xshash tayoqchalar bo’lsa kultural suyuqlikda toksinlar 5-7 sutkada aniqlanadi .
4. Botulizm qo’zg’atuvchisining toza kulturasini ajratish uchun birlamchi ekmalar I soat davomida 80°S da qizdiriladi va Petri kosachalari dagi qonli Seyssler agariga bo’lak-bo’lak ekiladi. Kosachalar anaerostatga joylashtirilib, anaerobioz uchun kerakli sharoit yaratiladi (havoni chiqarish 5 mm. simob ustunidan ko’p bo’lmasligi kerak). Shuni unutmaslik kerak-ki - botulizm qo’zg’atuvchisi jiddiy anaerob. 2-4 sutka o’stirilgandan keyin ekmalar ko’rilib, o’sgan koloniyalar ajratib olinadi. Cl. Botulinum koloniyalari yumaloq, ildizsimon o’smalari bor, rangsiz yoki kulrang intensiv gemoliz zonasi bo’ladi.
Quyidagi hollarda diagnoz qo’yildi deb hisoblanadi:
- tekshirilayotgan materialda botulizm toksini aniqlansa (kultura ajratilmasa ham);
- patmaterialdan botulizm qo’zg’atuvchisiga xarakterli xususiyatli kultura ajratilib, biologik usulda uning toksinlari aniqlansa.


Nazorat savollari:

1. 
   Patogen anaeroblarga tushuncha bering.
   
2. 
   Qorason qo’zg’atuvchisining xususiyatlarini ayting.
   
3. 
   Qotma kasalligi va botulizm qo’zg’atuvchilarining xususiyatlarini ayting.