Pasxa bayrami Reja : Lug’aviy ma’nosi - PASXA – ibroniy tilidagi «pesax» so’zidan olingan bo’lib, «o’tmoq» ma’nosini bildiradi. Shunimgdek ibroniy tilida Fisih den ataladı. Pasxa bahor bayramı: yangilanish, uyg’unlik davri. Bu bayram Nisan (mart-aprel) oyining 15-kunidan boshlanib, 8 kun davom etadi.
Tarixi - Pasxa yahudiylarning Misrdagi qullikdan ozod bo’lgani sharafiga nishonlanadi. Mısrda yahudiylar qattiq ta’qib qilinayotgan edi. Tur tog’ida Alloh Taolo Muso (a.s) ga Fir’avn yahudiylarni qullikdan ozod qilishini buyuradi. Lekin fir’avn yahudiylarni qullikdan ozod qilmaydi. Shundan so’ng Alloh Taolo ularga 10 baloni yuboradi. Mil.avv. 1250-yilda Muso(a.s) boshchiligida yahudiylar Misrni tark etadi. Qizil dengizga yetib kelishganda Alloh amri bilan Muso(a.s) hassasini dengizga uradi Va u 2 ga ajraladi. So’ng Muso(a.s) qavmi bilan eson-omon o’tib olishadi. Fir’avn Va uning qo’shini halok bo’ladi
MATSA - Pasxa kunlari matsa- xamirturushsiz non iste’mol qilinadi. Buning sababi Muso(a.s)qavmi bilan yo’lga chiqqani bois non xamiri oshishga ulgurmagan. Shu tufayli MATSA yeyishgan. MATSA tayyorlash uchun bug’doy yangi idishga ekiladi. 30 kun qolganda urug’ saralanib, ajratib olinadi. Bu donlar yanchilib un olinadi Va pechda pishiriladi. Pasxada eski idishlar yangisi bilan almashtiriladi. MATSA yangı pechda pishiriladi Va yangı pichoqda kesiladi. Uni faqat erkaklar pishiradi. Bundan maqsad o’sha davr muhitini Va mashaqqatlarini his qilish.
Pasxa Dasturxoni:
Dasturxonda albatta achchiq o’tlar, charoset (olma va sharob aralashmasi), tuxum, qo’y go’shti, sabzavotlar Va 1 piyola sho’r suv bo’lishi lozim.
1-bo’lib Seder ovqati tanovul qilinadi bu ham bir odat. So’ng 4 qadah Sharob ichiladi. 1-qadah so’zi Ibroniy
2-qadah so’zi cuhuri tilida aytiladi. Oila atrofida Misrdagi yahudiy voqealari haqoda so’z yuritishadi
Pasxa arafasida erkaklar ro’za tutadi. Isroildan tashqari davlatlarda pasxa 8 kun davom etadi.Bayramning dastlabki Va so’nggi 2 kuni to’liq bayram sifatida o’tadi. Oxirgi kuni dengiz,daryo bo’yiga borilib «dengiz qo’shig’i aytiladi Pasxa taomlari Oshi Sabo Va Seder Hozirda pasxa bayrami: - Hozirda tuzlangan baliq Va shirinlik yeyilmaydi
- Tog’lik yahudiylar oxirgi kuni uylarining tomiga chiqib, mo’risiga o’t qalashadi, Chunki bu bahir belgisi
- Yana ular Gülxan yoqib, uning ustidan sakrab Juhuri tilida qo’shiq kuylashadi
- Chet eldan Isroilga kelgan yahudiylar bu bayramda sahroda piyoda yurishni odat qilishgan
O’zbekistonda pasxa bayrami Ushbu bayram arafasida xotin-qizlarimiz «Baxsh», «Oshi sabo», «Sirkanez» kabi milliy taomlarni tayyorlashadi, – deydi viloyat yahudiy milliy-madaniy markazi raisi Grigoriy Olvovskiy. – Bemorlar, yakka-yolg‘iz keksalar holidan xabar olib, ularga ham moddiy, ham ma’naviy yordam ko‘rsatamiz. Haftada bir marta sinagog-ibodatxonamizga kelib, qadimiy urf-odatlarimizga binoan diniy marosimlarni o‘tkazamiz. Tadbirga Isroil va Rossiyadan ham mehmonlar tashrif buyurib, bayram va diniy marosimlarda ishtirok etishdi. - – O‘zbekistonga birinchi bor kelishim, – deydi isroillik Avraam Ambrozo. – Ammo bu yurtning tabiati, odamlarini, ayniqsa, tarixiy-me’moriy yodgorliklarini ko‘rib mahliyo bo‘lib qoldim. Barcha millat va elat vakillarining ahil yashab kelayotganliklariga, milliy urf-odat, tili va boshqa diniy marosimlarini amalga oshirishlari uchun imkoniyat yaratilganiga havasim keldi
Foydalanilgan manbalar ro’yxati: - Dunyo dinlari tarixi 11-sinf
- https://uz.tierient.com/pesaxni-qanday-qilib
-nishonlaydilar/ - https://24media.az/pesax-bayrami-y%C9%99hudil%C9%99rin-azadliq-carcisidir
E’TIBORINGIZ UCHUN RAXMAT
Do'stlaringiz bilan baham: |