197
Jamiyatning turli a‘zolarining ishtiroki bir xil boskichda bulmaydi. Kupchilik ishga passiv
katnashadi, shu bilan birgalikda turli jamoa-tashkilot va komissiya a‘zolari bulib
xisoblanadi.
Professional
muxandislar
guruxi
xam
bulib,
ishlab
chikarishni
tashkillashtiruvchi, davlat, xujalik organlari raxbarlari xisoblanadi. Ular maxsus boshkaruv
mexnati bilan shugullanib, jamoa foydali mexnati turlari bulib xisoblanadi.
Menejer mexnati uzini xarakatlarida, operasiyalarda, ya‘ni insonlar boshkaruv jarayonida
bajarganda jipslashadi. U yopik siklik formaga egadir. Boshkaruv jarayoni kuyilgan
maksaddan boshlanib, vazifa va vazifaning yechilishi bilan yakunlanib, maksadga erishish
bilan tugaydi. Masala yechilgandan keyin, maksadga erishishda, yana boshka vazifa
kuyiladi, yangi maksad va yana boshkaruv jarayoni boshlanadi.
Maksad xarakat natija maksad - uzilmas boshkaruv siklining sxematik kurinishi
shunday.
Lekin bunda boshkaruv jarayoni nazariy jixatdan tugri buladi, amaliyotda boshkaruv
kupgina, bir-biridan farklanadigan jaranlarda namoyon bulshi mumkin.
Korxonalarda menejer mexnati kupgina masalalarni xal kilishga karatilgan buladi:
–
texnik, ya‘ni uskunalardan foydalanishi, ishlab chikarish maydonlari bilan boglik, ishlab
chikarishni tashkillashtirish va x.k.;
–
texnologik, ya‘ni loyixalashtirish va texnologik jarayonlarni takomillashtirish bilan
boglik;
–
iktisodiy, ya‘ni korxona ichki va tashki muxitida iktisodiy munosabatlarni
takomillashtirishdir;
–
tashkiliy, ya‘ni ishlab chikarish va mexnatni tashkil kilishda boshkaruv strukturasini
takomillashtirish bilan boglik;
–
ijtimoiy, ya‘ni ijtimoiy munosabatlarni takomillashtirish bilan boglik va x.k.
Menejer mexnati kuyilgan maksadga erishishdagi jamoa a‘zolarining xarakatini
koordinasiya kilishga karatilgan. U korxona rivojida asosiy urin tutadi.
Shunday vaziyatlar bulganki, bunda yangi tayinlangan raxbar zarar bilan ishlayotgan
korxonani foyda keltiradigan korxonaga aylantirgan. Bu shundan dalolat beradiki,
boshkaruv devoni xujalik faoliyatiga bevosita ta‘sir kursatadi.
Zamonaviy boshkaruv xodimlarining xarakteristik xususiyatlari - yuksak professionalzm
va ishbilarmonlik xususiyatlari, boshkaruv bilimi asoslari va iktisodiy fikr yuritishdan
xabari bulishi kerak. Yuksak ma‘rifatli va madaniyatli, demokratik, moxirlik va xalkka
xsob kila olish, xalkning extiyojini bilishi kerak. Bundan tashkari maksadni kura olish
ijtimoiy muammolarni yecha olish, kollektivni yarata olish va yunaltirish xususiyatlariga
ega bulishi kerak.
Do'stlaringiz bilan baham: