Ўзбекистон республикаси ахборот технологиялари ва коммуникацияларини ривожлантириш вазирлиги тошкент ахборот технологиялари университети

Биринчи тамойил 
шу нарсада намоён бўладики, мунтазам раҳбарлар 
инсон ресурслари бўлимига бошқаришда иштирок этиш ҳуқуқини рад кила-

---

23 
дилар, экспертизани инкор қиладилар ва мутахассисларнинг вазифасини 
маъмуриятчиликдан ва «линия» фармойишларини бажаришдан иборат қилиб 
қўядилар.
Шунда бир куннинг узидаёқ энг малакали операторлардан 28 нафари за-
воддан кетиб қолди ва раҳбарият энг мураккаб станокларни 15 кун тухтатиб 
қўйишга мажбур будди. Компания таклиф этилган иш ҳақини оширишдан 
минг баравар зарар курди. 
Иккинчи тамойил 
бутунлай қарама-қаршидир – мунтазам раҳбарлар 
инсон ресурслари бўлимига персонални бошқариш масалаларининг барча 
турлари бўйича ёки уларнинг асосий қисми бўйича қарорлар қабул қилиш 
ҳуқуқини беради. Бундай раҳбарларнинг фикри ниҳоятда оддий: «Мен со-
тиш, хизмат кўрсатиш, жанговар тайёргарлик ва бошқа ишлаб чиқариш маса-
лалари билан жуда бандман, персонал билан шуғулланишга вақтим йўқ. Бу-
нинг учун махсус бўлим ташкилот учун макнул келадиган қарорларни қабул 
қилиш учун ҳамиша ҳам етарли ахборотга эга бўлавермайди, бу қарорларни 
амалга ошириш учун зарур ваколатларга ҳам эга эмас. Вентиляция жихозла-
рини ишлаб чиқарадиган ва монтаж қиладиган компания анчагина моддий 
зарар курди ва ўз мавқеига путур етказди, чунки иш жойида созловчи уста-
нинг бўлмаслиги оқибатида объектни буюртмачига топширишни бир ҳафта 
кечиктириб юборди, чунки созловчи уста касб таълими олиш учун бўлим то-
монидан бошқа шаҳарга юборилган экан. 
Шуни ҳам айтиш керакки, йирик компаниянинг бир цехи ёки мин-
тақавий бошқармаси даражасида иш ҳақи тизимини танлаш туфисида қарор 
қабул қилиш мақсад га мувофиқ бўлмаса керак. Бу ишни инсон ресурслари 
марказий бўлими амалга оширгани мақсадга мувофиқдир. Айни вақтда у ёки 
бу ходимнинг иш натижаларига баҳо беришни бутун ташкилотнинг инсон 
ресурслари бўйича директори эмас, балки уша ходимнинг бевосита бошлиги 
амалга ошириши лозим. 

---

24 
Мунтазам ва функционал раҳбарлар ўртасидаги зиддиятлар ва уларни 
ҳал қилишга уриниш икки томонлама ёки биргаликдаги жавобгарлик кон-
цепциясида ўз ифодасини топган. Мазкур концепцияга мувофиқ мунтазам 
раҳбарлар ҳам, инсон ресурслари бўлими мутахассислари ҳам инсон ресур-
сларини бошқаришдан иборат асосий вазифани – улардан фойдаланиш сама-
радорлигини ошириш вазифасини амалга ошириш учун жавобгардирлар. Ин-
сон ресурслари бўлими бу вазифани ҳар бир ходимнинг имкониятларини 
рўёбга чиқаришга ёрдам берадиган умумий шарт-шароитлар яратиш (тизим-
лар, тадбирлар, дастурлар ишлаб чиқиш) йўли билан, уларни татбиқ этишни 
назорат қилиш билан ҳал этади.

---

25