Тилини ривожлантириш департаменти ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги

Асосий қисм 
 
Она тилимизни асраб-авайлаш, бойитиш, ундан амалий фойдаланиш самарадорлигини 
ошириш билан бирга, давлат тилининг мавқеини янада ошириш, ўзбек тилининг замонавий 
ахборот-коммуникация тизимида кенг қўлланишига эришиш, бунинг учун миллий-маданий 
меросимизни ўрганиш, она тили таълимида электрон ресурсларни кўпайтириш, шунингдек, ушбу 
ресурслардан таълим олувчиларнинг чегараланмаган ҳолда фойдаланишига эришиш, миллий-
маънавий тарбияга хизмат қилувчи маданий мерос ҳамда ўқув луғатларини бир платформага 
тўплаш долзарб вазифага айланди. Масаланинг долзарблигини инобатга олган ҳолда Алишер 
Навоий номидаги Тошкент давлат ўзбек тили ва адабиёти университетида АМ-ФЗ-201908172 
рақамли “Ўзбек тили таълимий корпусини яратиш” мавзусида амалий лойиҳа амалга 
оширилмоқда. Лойиҳада ўзбек тилининг таълимий корпусини яратиш, ўзбек тилидаги таълимий 
луғатларни қидирув тизимига жойлаштириш орқали корпусга бириктириш кўзда тутилган. 
Таълимий корпус ва унинг лингводидактикадаги аҳамияти. 
Корпус – маълум мақсадда 
йиғилган матнлар мажмуини ташкил этувчи тил бирликларининг йиғиндиси. Корпус – бир 
тилнинг ёзиб олинган оғзаки ҳамда ёзма матнлари асосидаги лингвистик маълумотлар мажмуи, у 
исталган табиий тилдаги электрон шаклда сақланадиган ёзма/оғзаки, компьютерлаштирилган 
қидирув тизимига жойлаштирилган матнлар йиғиндиси. Демак, тил корпуси – маълум тилнинг
 
белгиланган даврдаги, хилма-хил жанр, ранг-баранг услуб, ҳудудий ҳамда ижтимоий вариантдаги 
48
* ТошДЎТАУ профессори, филология фанлари доктори 
49
* ТошДЎТАУ докторанти, филология фанлари бўйича фалсафа доктори (PhD) 
50
* ТерДУ катта ўқитувчиси 

---

Alisher Navoiy nomidagi Toshkent 
davlat o‘zbek tili va adabiyoti 
universiteti