Ya. O. Ruzmetov

11.6-chlzmada yuk vagonlarining ta’mirlash uchun
asosiy depo binosi sxemasi (rejasi):
1
 -ta’m irlashyo'li
2
~g‘ildirakparkini izlaridoiralar; 
1
-vagon maydoni;
2-troliy; 3-g‘ildirak; 4-roliklipodshibnik; 5-lyuk qopqoqlarini
ta 'mirlash; 
6
-temirchilik bo ‘limi; 7-manba; 
8
-avtosepka nazorat punkti;
9-mexanik; 1 Q-almashtirish jihozlari; 11-instrumental; 12-yog‘ochni
qayta ishlash; 13-kommunal xizmatlari.
Vagon yig‘uv uchastkasi deponing markazida joylashgan b o iib
ikkita tomonidan maxsuslashtirilgan vagon qismlarini ta’mirlovchi 
sexlar joylashgan. Vagon yig‘uv sexi vagonlami sochish, qismlarga 
ajratish, ta’mir-lash, y ig ish va malyar ishlarini olib borish uchun 
moijallangan.
Vagonlami ta’mirlashdan oldin ularni tozalab ta’mirlashga 
uzatiladi. Sistema vagonlar ta’mirlashdan oldin maxsus stansiyada 
degazatsiya va bugiash usuli yordamida tozalab ta’mirga uzatiladi. 
Vagon yig‘uv uchastkalari ko'prikli kranlar, elektrogaz svarka 
uskunalari, vagon ta’mirlovchi mashinalar, vagon va qismlami 
aylantirib beradigan quril-malar, ko‘tarish maydonlari, tebratuvchi 
ko‘tariigan uskunalar bilan jihozlangan.
Vagon ta’mirlovchi depolami rejalashtirishda o ‘tuvchi vagon 
y ig ish uchastkalarini qurish va yig‘uv uchastkalarining oxirida telejka 
va g'ildirak juftliklarini ta’mirlash sexi joylashtiriladi. Vagon ishlab 
chiqarishni olib borishda maxsus malyar uchastkasi tashkil etiladi.
150

---

11.7-chizma. Yuk vagonlami ta’mirlash bo‘yicha
asosiy ko‘rpus rejasi:
I-T a ’mirlash omili; II-zaxira ta ’mirlash zonasi; III-Yarim ochiq
vagonlami lyuk va eshiklarini ta ’mirlash; IV-ressor temirchi bo ‘limi;
V-avtosepka va vagon qismlarini payvandlash bo ‘limi; Vl-almashish
xonasi; VH-instrumental -tarqatish; VUI-yordamchi uchastkalar; IX-
Yoqilg 'i quyish hududi; X-xizmat uy jo y (birinchi qavat); Xl-bo yoq
bo ‘limi; Xll-rolikpodshibniklar bo ‘limi; Xlll-podshibnik Quyish
xonasi; XlV-g ‘ildirak bo ‘limi; XV~telejka bo ‘limi; XVI-Mexanik
payvandlash bo ‘limi; XVII-g ‘ildirak juftliklari va telejka bo ‘limi;
XVUI-xizmat ко ‘rsatish xonalari (ikkinchi qavat).
Vagon yig‘uv sexi vagonlami sochish, qismlarga ajratish, ta’mir­
lash, y ig ish va malyar ishlarini olib borish uchun moijallangan.
Vagonlami ta’mirlashdan oldin ularni tozalab ta ’mirlashga 
uzatiladi. Sistema vagonlar ta’mirlashdan oldin maxsus stansiyada 
degazatsiya va b ugiash usuli yordamida tozalab ta’mirga uzatiladi. 
Vagon yig‘uv uchastkalari ko‘prikli kranlar, elektrogaz svarka 
uskunalari, vagon ta’mirlovchi mashinalar, vagon va qismlami 
avlantirib beradigan quril-malar, ko‘tarish maydonlari, tebratuvchi 
koiarilgan uskunalar bilan jihozlangan.
Vagon ta’mirlovchi depolami rejalashtirishda o'tuvchi vagon 
y ig ish uchastkalarini qurish va yig‘uv uchastkalarining oxirida telejka
151

---

va g'ildirak juftliklarini ta’mirlash sexi joylashtiriladi. Vagon ishlab 
chiqarishni olib borishda maxsus malyar uchastkasi tashkil etiladi.
Yangi vagonlarni ta’mirlash depolami rejalashtirishda birinchi 
navbatda telejka ta’mirlash sexi va bo'yash sexini vagon yig‘uv 
sexidan ajratish va ulami depo bosh planidagi chetki qismlarga 
joylashtirish rejalashtiriladi.
Yuk vagonlarini ta’mirlash depolarining shunday rejalashtirish 
kerakki, depo bir yoki ikki turdagi vagonlarni ta’mirlashda yillik das- 
tur 6000 to‘rt o'qli vagonlarni ta’mirlash quw atiga ega b o iish i lozim.
Ushbu depolami saralash bekatlarida, tushurish-yuklash bekat- 
larida va sutkasiga 500 ta vagonni tashishga tayyorlash punktlariga 
joylashti-rish lozim
Vagon ta’mirlash depolarining texnik bazalarining quvvati yangi 
vagonlarni ta’mirlashda ular texnik xizmat ko‘rsatish texnologiyasini 
modemizatsiyallash va avtomatlashtirish, texnologik jarayonni yaxshi- 
lash vagon depolari va ixtiyoriy qismlarini sifatli ta’mirlash yoki 
oldin-dan tamirlanga detallar bilan almashtirish va ixtiyoriy qismSarni 
moder-nizatsiya ishlarini tashkillab berish lozim.
Bunday depolami rejalashtirishda ta’mirlash uskunalarininng va- 
gonlami oqimli ta’mirlash uslubidan foydalanish maqsadga muvofiq 
hisoblanadi.
Vagon ta’mirlash korxonalarining asosiy belgilari: butun ishlab 
chiqarish jarayoni uchun yagona bosqich va ketma-ketlik; barcha ish 
joylarida bir vaqtning o‘zida ish bajarilishi; ta’mirlash ishlarini 
mexanizatsiyalash va avtomatlash.
Oqimli ishlab chiqarishning zarur shartlaridan biri bu vagonlarni 
ta’mirlash texnologik oqim chiziqlariga teng kattalikda va bir xil mehnat 
unumdorligi talab etiladigan vagonlarni tamirga uzatish hisoblanadi.
Vagon ta’mirlash depolarining analizi shuni ko‘rsatadiki oqimli 
chiziqiardan foydalanishda barcha taklif qilingan rejalar oqimli oqim 
chiziqlaming ishonchli ishlashini ta‘minlab bera olmayapti.
152

---

Yangi qurilayotgan depolarga yangi zamonaviy oqimli oqim 
chiziqlaming egiluvchan manyovrlik usuli taklif qilindi.
Ushbu usulni amaiga joriy etilishi yangi qurilayotgan depolami 
ish unumdorligini, ta’mirlashning sifatli va ishlab chiqarish 
unumdorligini oshirib beradi.