Buxoro davlat universitetining

1-Bob: TILSHUNOSLIKGA KIRISH. 
1.1. Tilshunoslik va til haqida umumiy ma’lumot 
 
Tayanch so‘z va iboralar: 
til, me’yor, nutq, ruhiy-ijtimoiy 
hodisa, tafakkur, lisoniy ramz, tilshunoslik, umumiy tilshunoslik, 
xususiy tilshunoslik, qiyosiy tilshunoslik, tipologik tilshunoslik. 
Mashg‘ulotning maqsad va vazifalari: 
-
talabalarga tilshunoslik fani, tilning tabiati, vazifalari haqida 
nazariy tushunchalar berish, tasnifini o‘rgatish; 
-
tilning taraqqiy qilib, o‘zgarib boruvchi hodisa ekanligi haqida 
malaka hosil qildirish, mavzuga doir test topshiriqlarini bajarishga 
o
‘
rgatish. 
Kutilgan natijalar: 
-
talabalar tilshunoslik fani, tilning tabiati, vazifalari to‘g‘risida 
nazariy bilim va ko‘nikmalarni egallaydi; 
-
talabalar til va jamiyat, til va tafakkurning tasnifi va tavsifiga 
doir zaruriy bilimlarga ega bo‘ladi; 
-
talabalarda mavzuga oid test topshiriqlarini yechish ko‘nikmalari 
shakllantiriladi.
Tilshunoslik
fani kishilar tili haqidagi fan sifatida ijtimoiy-
gumanitar fanlar guruhiga kiradi. “Tilshunoslik til haqidagi, uning 
ijtimoiy tabiati, vazifasi, ichki tuzilishi, tasnifi haqidagi; muayyan 
tillarning ish ko‘rish (faoliyat) qonunlari va tarixiy taraqqiyoti 
haqidagi fan”. Tilshunoslik fani hozirgi zamon fanining barcha asosiy 
turlari bilan bog‘liq. 
Tilshunoslik – ko‘p qirrali fan. U fan sifatida umumiy va xususiy, 
nazariy va amaliy tilshunoslikka ajratiladi. 

---

7 
Til kishilarning o‘zaro muloqotga kirishuvi va fikr almashinuviga 
bo‘lgan ehtiyoj natijasida paydo bo‘lgan ijtimoiy hodisadir. 
 
Til paydo bo‘lgandan keyin (bu, olimlarning taxminicha, ibtidoiy 
jamoa tuzumi davrida yuz bergan) jamiyat tez rivojlana boshlagan.Til 
jamiyat uchun, uning a’zolari bo‘lmish insonlar uchun xizmat qiladi, 
shuning uchun til ijtimoiy hodisa hisoblanadi, ya’ni til yakka odamga 
emas, balki butun jamiyatga daxldor bo‘lib, shu jamiyat a’zolari 
yordamida shakllantirilib, rivojlanib boradi.
Til jamiyatda quyidagi vazifalarni bajaradi: