Issn 2091-5446 ilmiy axborotnoma научный вестник scientific journal

Sodda terminlar
. Sodda terminlar bir o‘zakli bo‘lib, ularda shakliy-ma’noviy yaxlitlik ko‘zga 
tashlanadi. Misollar: 
burg‘ilash, shibbalash, sachratmoq, qirqish, chopish, planirovka, planirovkalash, rejalash, 
bo‘lish, maydalash,shosse, shtir,aktivator 
(kimyoviy reaksiyani tezlashtiruvchi va fermentlarning ta’sirini 
kuchaytiruvchi modda)
, prisadki 
(qo‘shimchalar)
,pushonka 
(so‘ndirilgan ohak kukuni)
, kipelka 
(so‘ndirilmagan 
ohak (qaynatma)
, portlandsement, sement, antiseptik, armatura, chuviq, gidroizol, izol, mastika 
kabilar 
fikrimizning dalilidir.Sodda terminlarning ot turkumiga mansublarining aksariyati o‘zlashma qatlamga mansub 
bo‘lib, asosan fe’l turkumiga mansublarigina o‘z qatlam birliklaridir. Biroq fe’l termin-leksemalarning asos 
qismlari (o‘zaklari) aksar hollarda o‘zlashma qatlamga oid. Demak, shu asosda sodda terminlarni derivativ 
xususiyatlari asosida ikki guruhga bo‘lish mumkin: 
a) 
sodda tub terminlar: 
sachratmoq, qirqish, chopish, planirovka, bo‘lish, shosse, shtir, aktivator, 
prisadki, pushonka, kipelka, portlandsement, sement, antiseptik, armatura, chuviq, gidroizol, izol, mastika 
kabi.
b) 
sodda yasama terminlar: 
asfaltlash, betonlash, betonli, chuviqli, shibbalash
kabi.

---

ILMIY AXBOROTNOMA FILOLOGIYA 2019-yil, 6-son 
11 
Qo‘shma terminlar
. Qo‘shma terminlar birdan ortiq o‘zakning to‘la-to‘kis qo‘shma so‘zga 
aylanishidan hosil bo‘ladi. Avtoyo‘lsozlik terminlari tizimida qo‘shma terminlar ko‘plab uchraydi. Ulardan ayri 
misollar keltiramiz: 
qalamto‘sin, suvto‘siq, pardadevor, ravoqqulf, chokto‘ldirma, qoziqoyoq, muzkesar, 
usto‘rnatma, tagtiralma, devustun, avtotransport, avtoyo‘l, avtoyo‘lsozlik, yo‘lsoz
kabi
. 
Juft terminlar
. Juft terminlar avtoyo‘lsozlik atamalari tizimida kam uqrashi ma’lum bo‘ldi. Ulardan 
ayrim misollar keltiramiz: 
bitumli-gruntli, sement-tuproqli, shlak-tuproqli, qatron-betonli, qum- asfalt-betonli 
kabi.