O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi a. A. Ikramov, G. N. Davranova, A. A. Ikramova

“Kichik dzyuku”lar
5-
6 o‘quvchidan iborat bo‘lib, o‘qituvchining uyida shug‘ullanadi. “Katta dzyuku”lar 
5 minggacha o‘quvchilarni yig‘adi.
O‘qish bu maktablarda soat 16:50dan 20:50gacha davom etadi, darslar 
dushanbadan jumagacha bo‘ladi, haftalik nazoratni odatda yakshanba ertalabgacha 
belgilashadi. OO‘Yulariga kirish shunchalik murakkabki, kirish imtihonlariga 
tayyorlash jarayonida Dzyuku maktablarida “Mardlik marosimi” o‘tkaziladi. Unda 
o‘quvchilar maktab shiorini boshlaridagi povyazkaga bog‘lab, “Men albatta 
o‘qishga kiraman”, - deb bor ovozi bilan baqiradilar. 
Katta (o‘rta) maktab - kotogakko. 
Katta (o‘rta) maktab majburiy emasligiga qaramay, unda 94% o‘quvchilar 
tahsil oladilar (2005 yilgi ma’lumot). Katta o‘rta maktab soni 55%ni tashkil etadi, 
shunga qaramay davlat va xususiy katta maktablar pullik. Katta o‘rta maktabning 1-
yil uchun dasturi hammaga bir xil, lekin keying 2 yil ichida oliy ta’lim olish 
maqsadiga ko‘ra kursni tanlash nazarda tutilmoqda. 
Katta maktab dasturlari o‘rta maktab va boshlang‘ich maktab dasturlariga 
ko‘ra xilma-xil, lekin o‘quvchilarga bilimning u yoki bu sohasiga ixtisoslanishi 
bo‘yicha imkoniyatlar yaratiladi. Darslar tugagach, o‘quvchilar maktab va maktab 
hududini o‘zlari tozalaydilar, yapon maktablarida farroshlar yo‘q. Katta maktablarda 
o‘qish pulli, lekin davlat muassasalarida arzonroq. Pulli, xususiy o‘rta va 
boshlang‘ich maktablar ham bor. Barcha pulli ta’lim muassasalarida stipendiyalar 
konkursi g‘olibi bo‘lsa, tekin o‘qish mumkin yoki chegirmalar olish mumkin. O‘rta 
maktabdan katta maktabga o‘tish imtihonlar natijalariga bog‘liq holda amalga 
oshiriladi. O‘rta maktabda o‘zlashtirish ko‘rsatkichiga ko‘ra o‘quvchi kirish 
imkoniyati bor bo‘lgan katta maktab ro‘yxatini oladi. 
Qiz bolalar uchun 12 maktab yili eng baxtli yillar hisoblanadi. 0 ‘g‘il bolalar 
darsdan keyin kitob o‘qishadi, “dzyuku” maktablarida shug‘ullanishadi, qizlar esa 
bu paytda do‘konlarga boradilar. Zero, bu yerda ayol kishining о‘mi xizmatchilik 

---

72 
emas, onalikdir. Albatta qizlar turmushga chiqqunlariga qadar hayotni bilish uchun 
bir necha yil jamoada ishlaydilar. Qizlar uchun maxsus kitobchalar chop ettiriladi, 
kinofilmlar namoyish etiladi.