A tm osfera havosini avtotransport chiqindilaridan m uhofaza
qilish.
Shahar havosini ifloslantiradigan asosiy om illardan biri
a v to tra n s p o rt v o sita la rid ir. U la r iflo sla n tirg a n h a v o n in g
zaharlilig in i k am aytirish m ilqsadida yoki havoga ch iq arib
tashlanadigan chiqittdilarning umumiy miqdorini kamaytirish
uchun turli texnologik tadbirlarni am alga oshrish y o ii bilan
istalgan m aqsadga erishish m um kin. Buning uchun, m o to r
silindrlarida paydo bo'ladigan zaharli gazlam i neytralizatorlar
y o rd a m id a tu tib q o lis h , y o n ilg 'ila r n in g t o ‘la y o n ish in i
t a ’m inlaydigan m otorlar ishlab chiqarish, shaharlarning asosiy
yo‘llari va yo‘laklarining soz bo'lishini ta ’minlash, chorrahalarda
ta rtib o 'rn a tish , tran sp o rt harak atini to ‘g ‘ri yo'lg a q o ‘yish
m aq S ad id a s h a h a r q u rilis h i lo y ih a la rin i lozim d a ra ja d a
o 'z g a rtirish , k o ‘cha chetlariga d a ra x tla r o 'tq az ish , yer osti
yoMlarini k o ‘paytirish, ayniqsa ch o rrah alard a avto tran sport
to ‘planib qolishiga yo‘l qo'ym aslik kabi ishlarni amalga oshirish
zarur.Shuningdek, yo'lga yaqin joylarda bir qavatli uylarni
oldingi qatorga, undan keyin k o ‘p qavatli uylar, ularning ortida
esa bolalar b ag ‘chalari va niaktab binolari joylashtirilishi kerak.
Eng z a ru r ta d b irla rd a n biri a v to tra n s p o rt ch iqin dilarni
atm osfera havosiga tushishini cheklashdir. T ashqi m uhitni
avtom obil transporti chiqindilaridan m uhofaza qilish Davlat
a v to m o b il in sp ek siyasiga to p sh irilg a n . D a v la t av to m o b il
in sp ek siy asi s h a h a r va tu m a n la r h u d u d id a g i a v to m o b il
transportini hisobga oladi, avtomobil dudburonidan chiqayotgan
chiqindilar tarkibini tekshiradi. Is gazining havodagi m e’yori
davlat tasdiqlagan m e’yordan oshib ketsa, avtotransportlarning
karbyuratorlari tuzatilib, sozlanm aguncha m azkur mashinani
ishlatish m an etiladi. M asalan, avtom obilni birinchi rejimda
ishlatilsa uning d u d b u ro n id an chiqadigan is gazi 1,5% dan,
ikkinchi rejimda ishlatilsa 1% dan oshmasligi kerak.
0 ‘rta Osiyo, ju m lad an , 0 ‘zbekistonning vodiy regionlari
yuqori ifloslanish potensialiga ega b o'lgan m intaqalarga kirsa-
da, bu yerda zararli m o d d alarn in g tarq a lish d arajasi past.
S h un ing uchun u n c h a k uchli b o 'lm a g a n sham o l h a ra k a ti
ta ’sirida ham zararli m oddalar havoda tez to 'p lan ad i. Shuni
e’tiborga olib ishlab chiqarish korxonalarini nisbatan balandroq
joylarga qurish m aqsadga muvofiq. Sanitar m e’yoriy talablarga
m uv o fiq ta rk ib id a ch an g , z a ra rli gaz va b u g 'I a r b o 'lg a n
texnologik va ventilyatsion tashlam alar tozalanishi lozim. Sanoat
k o rx o n ala ri to m o n id an havoga c h iq a rila d ig a n ch ang yoki
tu m an larn i tozalash m axsus q u rilm a lar y o rd am id a am alga
oshiriladi. M asalan, m exanik changlarni birlam chi tozalash
ishlari chan g so 'n d irg ic h k a m e ra la rid a , a sp ira tsio n chang
tutgichlarda, siklonlar va multisiklonlar yordam ida olib boriladi.
C hanglarni nisbatan sam araliroq tozalash ishlari nam holda
ishlovchi nasadkali skruberlar, k o ‘pik hosil qiluvchi apparatlari,
Venturi trubalarida olib boriladi. Tolali, yacheykali, donador
m a te ria lli, m oy li va eng k en g ta r q a lg a n y e n g li filtr la r ,
shuningdek, elektrofiltrlar gaz va changlarning eng samarali
tozalashga m o‘ljal|angan apparatlar hisoblanadi. Bug1 yoki gaz
qo'shim chalari k o ‘rinishidagi toksik m oddalar saqlovchi sanoat
gazsim on ch iq in d ilari m axsus yuvuvchi k a m e ra la rd a yoki
ad so rb sion to za lag ic h la rd a to za lan a d i va y o n ilg 'i sifatida
yoqiladi. Bu kabi zararli m oddalarni zararsizlantirish uchun
kondcnsatsion tozalashdan, terniik yoki k atalitik yondirish
u sullaridan foydalaniladi. Q o ‘shim chalarni yondirish usuli
chiqindilardan foydalanishning iloji bo'lm aganda yoki ulardan
foydalanish maqsadga muvofiq emas deb topilganda qoilaniladi.
Quyidagi jadvalda gazsimon tashlam alarni tozalash uchun
m o ‘ljallangan qurilmalar tavsifi keltirilgan.
8 - ja d v a I
Gazsimon tashlamalarni tozalash qurilm alari tasnifi
Do'stlaringiz bilan baham: |