O‟zbekiston respublikasi oliy va o‟rta maxsus ta'lim vazirligi

4. Menejer sifatidagi inson. U iqtisodiy jihatdan yuqori malaka va tadbirkorlik qobiliyatiga 
ega.  Korporativ  mulk  egalari  mulkdan  va  mehnat  omilidan  unumli  foydalanish  maqsadida 
boshqaruvchilik kо‗nikmasi va tajribasiga ega bо‗lgan kishilarni tanlaydi. U quyi, о‗rta va yuqori 
pog‗onadagi menejerlik fazilatiga ega bо‗lgan kishilar. Ular ish xaqi hamda aksiyadorlik jamiyati 
olgan foydadan ulush oladilar. Iqtisodiy barkamollikka erishilishi ikki yо‗l bilan amalga oshadi: 
biznes bilan shug‗ullanish va menejer bо‗lib ishlash. 
G‗arbda  taraqqiyot  asoslarida  ma‘naviy  jihatlar  yetarli  bо‗lmaganligi,  kishilar  hayotida 
ma‘naviy barkamollikdan kо‗ra moddiy manfaatlar ustunligi yuqori turishiga olib keldi. Sharqda 
esa  qadimdan  har  qanday  taraqqiyot  yuksak  ma‘naviyat,  barkamol  axloq  tamoyillariga 
asoslanganishi lozim degan g‗oyalar yetakchi bо‗lib kelgan. 
Biz uchun chuqur iqtisodiy bilimlarni sharqona qarashlar, ya‘ni ma‘naviy qadriyatlar bilan 
uyg‗unlashtirib  borish,  ta‘limning  muhim  sharti  bо‗lishi  lozim.  Chunki  komil  insonni  faqat 
chuqur bilimlar berish bilan tarbiyalab bо‗lmaydi. 
Insonning  buyuk  kashfiyotlaridan  biri  pul.  Uni  kashf  etilishi  taraqqiyotda  gildirakni  kashf 
etilishi bilan tenglashtiriladi.  Lekin Hozirgi paytda hamma narsani inson hayotida pul  hal qiladi 
degan tushuncha ustunlik qilib bormoqda. Albatta, buni sabablari mavjud. 
Xalqda  halol  pul,  harom  pul  degan  iboralar  bor.  Pul  ma‘naviyat  nuqtai  nazaridan  betaraf. 
Uning  halol  yoki  haromligi  kishilarga  ularning  ma‘naviyatiga  bog‗liq.  Yoshlar  ongiga  hamma 
narsa  ham  pulga  sotilavermasligi,  adolat,  g‗ypyp,  sharqona  muruvvat  kabilar  borligi,  qolaversa 
halol mehnat bilan topilgan pul insonni kamolotga yetaklashini singdirish lozim. 
Iqtisodiyot  birlamchi  bо‗lib  kelgan,  chunki  inson  iqtisodiy  faoliyatsiz  yashay  olmaydi. 
Birov birovning hisobiga foyda kо‗rishi, yaxshi yashash falsafasi iqtisodiy bilimlar tabiatiga ham 
zid.  Iqtisod  ma‘naviyatga  ijobiy  yoki  salbiy  ta‘sir  kо‗rsatishi  mumkin.  Ammo  ma‘naviyatsizlik 
insonni oxir oqibat xor qiladi. 
Iqtisod  siyosatdan  ham  mafkuradan  ham  ustuvor,  birlamchi.  Lekin  taraqqiyotning  hozirgi 
darajasi,  inson  ma‘naviyatining  hozirgi  holatida  yoshlarga  chuqur  iqtisodiy  bilim  bilan  birga 
yetuk ma‘naviy tarbiya berish zarur. 
Iqtisodiy  savodxonlik  insonni  iqtisodiy  faoliyat  subyekta  sifatida  qaralgan  holda  ularni 
kelajakda  ehtiyojlarini  qondirish  uchun  samarali  tanlovni  о‗rganish,  buning  uchun  esa  iqtisodiy 

---

faoliyat  tuzilishi,  unda  о‗zining  о‗rnini  his  etishi,  zamonaviy  iqtisodiy  xulq-atvor  normalarini, 
iqtisodiy madaniyatli bо‗lish, resurslarga tejamkorlik munosabatlarini tarbiyalashdan iborat. 
Iqtisodiy  ta‘lim  beruvchi  о‗qituvchilar  esa  quyidagi  maqsadni  amalga  oshirishga  harakat 
qilishlari lozim: 
*  Milliy  mustaqillik  xalqimizning  tarixiy,  intellektual,  ma‘naviy  va  iqtisodiy  merosini 
о‗rganish,  iqtisodiyot  ilmi  rivojiga  ulkan  hissa  qо‗shgan  olimlarning  ilmiy  merosidan  kengroq 
ravishda  talabalarni  xabardor  qilish,  bozor  iqtisodiyoti  talablaridan  kelib  chiqqan  holda  yangi 
iqtisodiy madaniyat va tafakkurni shakllantirish. 
*  Zamonaviy  tadbirkorlik  sirlarini  singdirish,  jamiyat  taraqqiyotida      bо‗layotgan   
о‗zgarishlarni      iqtisodiy      mohiyatini      anglash,  tahlil  qilish,  qaror  qabul  qilish,  hayotiy 
vaziyatlardan eng kam yо‗qotishlar bilan chiqib ketish. 
Shuning  uchun  ham  asosiy  diqqat  umumiy  iqtisodiy  savodxonlikni  oshirishga  qaratiladi. 
Buni amalga oshirish kо‗p jihatdan iqtisodchi pedagoglar harakati, maxoratiga bog‗liq.