Международный научно-образовательный электронный журнал «образование и наука в XXI веке». Выпуск №19 (том 3)

ФИО авторов: 
Nematova N.A., Namazova R.D., Normatova N.S
. 
NavDPI Fakultetlararo chet tillar kafedrasi

Название публикации:
«SHEKSPIRNING «HAMLET»I O'ZBEK TILIDA 
TARJIMALARI» 
Annotatsiya
maqolada jahon adabiyotida o’z asarlari bilan teatr sahnasini larzaga keltirib 
kelayotgan, bugungi kungacha adabiyot olamida yuksak o’rinlarda turadigan buyuk 
ingliz yozuvchisi Shekspirning “Hamlet ” asari o’zbek kitobxoni qo’liga o’zbek tilida 
kirib kelishi haqida so’z ketadi. Asar tarjimasining tarjima tarixiga to’xtalib o’tiladi.
Kalit so’zlar: Shekspir, “Hamlet, dramaturg, tarjima, Daniya, tragediya, 
 
Переводы «Гамлета " Шекспира на узбекский язык 
Аннотация
В статье рассказывается о том, как произведение великого английского 
писателя Шекспира “Гамлет”, потрясающее своими произведениями 
театральную сцену в мировой литературе и по сей день занимающее высокие 
места в мире литературы, попадает в руки узбекского читателя на узбекском 
языке. Остановимся на истории перевода перевода произведения.
Ключевые слова: Шекспир “ " Гамлет, драматург, перевод, Дания, 
трагедия 
,Translations of Shakespeare 's Hamlet into Uzbek 
Abstract
The article describes how the work of the great English writer Shakespeare 
“Hamlet", which shakes the theatrical stage in world literature with its works and 
still occupies high places in the world of literature, falls into the hands of the Uzbek 
reader in the Uzbek language. Let's focus on the history of the translation of the 
translation of the work.
Keywords: Shakespeare Hamlet, playwright, translation, Denmark, tragedy. 

---

147 
Kirish 
O’zga tillarda yaratilgan badiiy asarlarning davr talabiga mos keladigan 
darajada tasavvur beradigan tarjima asarini yaratish tarjimonning bu sohadagi amaliy 
va nazariy bilimlarini ancha mukammal bo’lishini talab etadi. Tarjima ilmiy 
umumlashtirilib, san’atkorning asliyatga aloqador barcha manbalarni idrok etgan holda 
o’z tilida ongli ravishda bekamu-ko’st aks ettirish nazarda tutiladi. 
Tarjimon-shoirning 
adabiy merosida, yuqorida tilga olingan asarlardan tashqari, yana uchta mumtoz 
tarjima asar bor. Shularning biri – buyuk ingliz dramaturgi U. Shekspirning “Hamlet” 
tragediyasidir. Bu asar 1935 yilda Choʻlponning buyuk tarjimasida Hamza nomidagi 
teatr (hozirgi Oʻzbekiston Milliy akademik drama teatri)da sahnalashtirilib, 
tomoshabinlar oʻrtasida zoʻr muvaffaqiyat qozongan va tarjima oʻzbek tarjima 
madaniyatining shoh namunasi sifatida eʼtirof etilgan. Ammo Choʻlpon “xalq 
dushmani” deb eʼlon qilinishi bilan uning nomi teatr afishalaridan oʻchirib tashlangan. 
Oʻtgan asrning 50-yillarida mazkur asarga boʻlgan katta ehtiyoj talabi bilan mazkur 
teatr jamoasi Shayxzodaga murojaat qilib, asarni qayta tarjima qilib berishni iltimos 
qiladi. Shayxzoda “Hamlet”ni tarjima qilishga rozilik beradi. Buyuk soʻz ustasidan 
keyin “Hamlet”ni tarjima qilish oson emas edi. Shayxzoda bu oʻta jiddiy va 
masʼuliyatli vazifaga kirishishdan avval “Hamlet”ning Choʻlpon qalamiga mansub 
tarjimasi va turli talqinlarini qunt bilan oʻrganadi. Choʻlponning soyasi boʻlib 
qolmaslik uchun tarjima ustida qattiq ishlab, oylab bedor tunlarni oʻtkazadi. 
Spektaklda band boʻlgan artistlar, koʻnikmaga koʻra, Choʻlpon tarjimasidagi 
replikalar, monolog va dialoglarni ijro etishda davom qilgan boʻlsalar-da, 
“Hamlet”ning Shayxzoda qalamiga mansub tarjimasi ham daho asarga munosib ijodiy 
ish edi