Fan/modul kodi

4.4.6-rasm. Akkreditiv bo‘ yicha hisob-kitoblardagi hujjatlar aylanishi 
 
1-
tovarlarni oldi-sotdi shartnomasini imzolash. 
2-
sotib oluvchi o‘ z bankiga akkreditiv ochish to‘ g`risida ariza beradi. 
3-
akkreditiv ochiladi va bu haqda mol yetkazib beruvchining bankiga xabar 
beriladi. Xabar akkreditiv telegrammasi shaklida beriladi. Mana shu vaqtdan 
boshlab sotib oluvchining banki to‘ lov yuzasidan kafil hisoblanadi. 
4-
mol yetkazib beruvchining banki mol yetkazib beruvchini akkreditiv 
ochilganligidan xabardor qiladi. 
5-
mol yetkazib beruvchi tovarlarni jo‘ natadi. 

---

6-
mol yetkazib beruvchi tovarlar bilan bog`liq hujjatlarni o‘ zining 
bankiga uzatadi. 
7-
mol yetkazib beruvchining banki hujjatlarni tekshiradi va qabul qilib oladi. 
8- mol yetkazib beruvchining banki tovarlar bilan bog`liq hujjatlarni sotib 
oluvchining bankiga jo‘ natadi. 
9-sotib oluvchining banki akkreditiv bo‘ yicha to‘ lovni amalga 
oshiradi. 10-sotib oluvchining banki tovar hujjatlarini sotib oluvchiga 
beradi. 
11-
sotib oluvchining banki mol yetkazib beruvchining bankini (9) operatsiya 
bajarilganligi to‘ g`risida yozma ravishda xabardor qiladi. 
12-
mol yetkazib beruvchining banki to‘ lov summasini mol yetkazib 
beruvchining joriy hisob raqamiga kirim qiladi. 
13-
mol yetkazib beruvchining joriy hisob raqamidan ko‘ chirma berish. 
Hujjatlashtirilgan akkreditivda ishtirok etuvchilarning o‘ z nomlariga 
ega: Mol yetkazib beruvchi benifetsiar deyiladi 
Sotib oluvchining banki xabar beruvchi deyiladi 
Sotib oluvchi arizador diyiladi 
Sotib oluvchining banki akkreditiv bank deyiladi. 
Naqd pulsiz hisob-kitoblarning akkreditiv shaklining o‘ z afzalligi, shu bilan 
birgalikda, bir qator kamchiliklari mavjud. Akkreditiv shakli bo‘ yicha hisob-kitob 
qilishning afzallik tomoni shundaki, maxsulot etkazib beruvchi uchun to‘ lov 
to‘ liq kafolatlangan bo‘ ladi. Hujjatlashtirilgan akkreditiv ning asosiy kamchiligi 
bu uning qimmatligidir. Germaniya banklari aholiga ochganligi uchun 1,2-1,4% 
yevro oladi. O‘ zbekistonda esa akkreditiv summasi mijozning joriy hoisob 
raqamidan olinib alohida hisob raqamiga depozit qilinadi. 
Akkreditiv shaklining kamchiliklari esa quyidagilardan iborat: 
-
akkreditiv shakli bo‘ yicha hujjatlar aylanishi texnik jiqatdan birmuncha 
qiyinroq; 
-
transportga qulay emas, akkreditiv ochilgan paytda yukni jo‘ natish uchun 
tayyor transport bo‘ lmasligi mumkin, bu esa yuk jo‘ natishni kechikishiga olib 
keladi; 

---

-
bu shaklda to‘ lovchining mablag‘ lari oborotdan qisman chetlashadi, 
boshqa hisob-kitoblar uchun bu mablag‘ lardan foydalanishga ruxsat etilmaydi; 
-
akkreditiv bo‘ yicha odatda faqat bir mol etkazib beruvchi bilan hisob-kitob 
qilinadi.