Qora qalpoq indd

«Hújjetler papkasındaǵı hújjetlerdiń ishki dizimi»
Bul dizimde papkada jaylasqan hújjetlerdiń qatar 
sanları, olardıń kórsetkish (indeks) leri, sánesi, temaları 
boladı.
Papka saqlaw ushın tapsırılıp atırǵanda, ishki dizimde 
juwmaqlawshı sóz jazılıwı lazım. Onda papkadaǵı 
hújjetler sanı hám de ishki dizimdegi betler sanı nomer 
hám sóz benen kórsetiledi.
Ishki dizim onı dúziwshi tárepinen qol qoyılıp, 
familiyası hám dizim dúzilgen sáne qoyıladı.
«Kadrlardı esapqa alıw boyınsha jeke qaǵaz»
Bul hújjet jumısqa qabıl etiwde tiykarǵı hújjet 
esaplanadı. Onda xızmetkerdiń ómirbayanı, maǵlıwmatı, 
miynet iskerliginiń basınan berli orınlaǵan jumısları, 
shet elde bolıwı, saylaw organlarına qatnası, shańaraq 
jaǵdayı hám basqalar haqqında sorawlar boladı. Bir qatar 
shólkemlerde xızmetkerlerdiń jeke qaǵazların kompyuter 
arqalı elektron túrde toltırıw ámeliyatı da ushıraydı. 
Jeke qaǵaz xızmetker jumısqa kirip atırǵanda óz qolı 
menen toltırıladı. Hárbir sorawǵa tolıq hám anıq juwap 
beriliwi tiyis; juwapta qısqartpalardı qollanıwǵa jol 
qoyılmaydı; anıq, tolıq, dúzetiwlersiz jazıladı.

---

287
Jeke qaǵazdaǵı sorawlarǵa beriletuǵın juwaplar 
xızmetkerdiń jeke hújjetlerindegi jazıwlarǵa tolıq 
muwapıq keliwi kerek. Jeke qaǵazdı toltırıwda tómendegi 
hújjetlerden paydalanıladı: pasport, miynet dáptershesi, 
áskeriy gúwalıq, maǵlıwmatı haqqındaǵı hújjetler 
(diplom, gúwalıq, attestat), ilimiy dáreje alǵanlıǵı yamasa 
ilimiy ataq berilgenligi haqqındaǵı Joqarı attestaciya 
komissiyasınıń hújjetleri (diplom, attestat), oylap 
tabılmaları haqqındaǵı hújjetler.
Jeke qaǵazdıń ayırım bólimlerin toltırıwda kóbinese 
qátelerge jol qoyıladı yamasa nadurıs toltırıladı. Sonıń 
ushın ayırım bólimlerdi toltırıw boyınsha maǵlıwmat 
berip ótemiz.
«Maǵlıwmatı» soralǵan jerge, xızmetkerdiń qanday 
hújjeti bar ekenligine qarap, «bakalavr», «magistr», «orta 
arnawlı», «orta», «tolıq emes orta», «baslawısh» sózleri 
jazıladı.
«Miynet iskerligi baslanǵannan berli islegen 
jumısları» bóliminde miynet dáptershesindegi jazıwlarǵa 
muwapıq maǵlıwmatlar kórsetiledi. Eger xızmetkerdiń 
miynet wazıypası joqarı yamasa orta arnawlı oqıw 
ornındaǵı oqıw dáwirinen baslanǵan bolsa, bul dáwir de 
usı grafadan orın aladı, áskeriy xızmet, qosımsha shtatta 
islengeni de kiredi. Qaǵaz toltırılıp atırǵanda, shólkem óz 
waqtında qanday atalǵan bolsa, solay jazıw zárúr.
«Jeke qaǵazdı TOLTÍRÍW waqtındaǵı shańaraqlıq 
jaǵdayı» bólimin toltırıwda dáslep «úylengenmen» 
(«turmısqa shıqqanman»), «ajırasqanman», «úylen-
begenmen» («turmısqa shıqpaǵanman») sózlerinen 
tiyislisi jazıladı, soń shańaraq aǵzaları kim ekenligi 
kórsetilgen halda (ákem, anam, hayalım, kúyewim, ulım, 
qızım hám t.b.) sanap ótiledi. Bunda hárbir shańaraq 
aǵzasınıń familiyası, atı, ákesiniń atı hám tuwılǵan jılı 
kórsetiledi.

---

288
Jeke qaǵazdıń bólimlerinde sorawlarǵa biykarlaw 
(máselen, «joq») menen juwap beriletuǵın bolsa, onday 
jaǵdayda sorawdı qaytarıw shárt esaplanbaydı. Máselen: 
ilimiy dárejesi, ilimiy ataǵı – joq; shet ellerde bolǵanlıǵı 
haqqında maǵlıwmat – bolmaǵanman.
Kadrlar menen islewshi xızmetker jumısqa kiriwshiniń 
«Kadrlardı esapqa alıw boyınsha jeke qaǵazı»n 
qabıl etkende, ol qanshelli tolıq toltırılǵanı, ondaǵı 
maǵlıwmatlar usınılǵan hújjetlerge muwapıq keliwin 
tekserip kóriw tiyis.
Ayırım shólkemlerde ámelde «Kadrlardı esapqa alıw 
boyınsha jeke qaǵaz» benen bir qatarda basqa forma – 
sorawnamadan da paydalanıladı. Ondaǵı sorawlar, ayırım 
qosımshalardı esapqa almaǵanda, jeke qaǵazdaǵı menen 
birdey boladı. Lekin onda jumısqa kiriwshi (toltırıwshı)- 
niń qoyılǵan qolınan tısqarı kadrlar menen shuǵıllanıwshı 
(hújjetti tekserip alıwshı) nıń da qoyılǵan qolı boladı.
Jeke qaǵaz (sorawnama) toltırılǵannan keyingi barlıq 
ózgerisler «Kadrlardı esapqa alıw boyınsha jeke qaǵaz 
(sorawnama) ǵa qosımsha» hújjetinde jazıp barıladı.
Jeke hújjetler papkasın qáliplestiriwde zárúr hújjetler, 
máselen, attestat, diplom hám usı sıyaqlı nusqaların 
tayarlawǵa ruqsat beriledi. Bul jaǵdayda nusqa tek ǵana 
túp nusqadan alınadı. Pasport, deputatlıq mandatı, áskeriy 
gúwalıq hám usı sıyaqlı hújjetlerdiń nusqaların alıw 
qadaǵan etiledi.
Xızmetker jumısqa qabıl etilgennen keyin, mákeme 
kadrlar bóliminde qadaǵalawshı (yaki basqa juwapker 
shaxs) tárepinen jeke qaǵaz toltırıladı. Bul qaǵaz jeke 
hújjetler papkasında óz aldına saqlanıp, mákeme kadrlardı 
esapqa alıw hám quramın talqılawda xızmet etedi. 
Qaǵaz xızmetker kórsetken hújjetler (pasport, diplom, 
áskeriy gúwalıq, miynet dáptershesi hám t.b.) tiykarında 
toltırıladı.

---

289
Jumısqa qabıllanǵan shaxs qaǵazda kórsetilgen jerge 
qol qoyadı hám qaǵaz toltırılǵan sáneni qoyadı. Qaǵazdıń 
«Qosımsha maǵlıwmatlar» dep atalǵan 5-bólimi 
basqa bólimlerde óz kórinisin tappaǵan maǵlıwmatlar 
(qosımsha shtatta islewi, qay jerde oqıp atırǵanı, ekinshi 
kásibi hám basqalar) dı jazıp barıw ushın arnalǵan. Usı 
bólimde, sonday-aq, isleytuǵın mayıplar haqqındaǵı 
maǵlıwmatlar: mayıplıq sebebi hám toparı, qashan 
anıqlanǵanı, medicinalıq-miynet ekspertiza komissiyası 
usınıs etip atırǵan miynet túri hám sharayatı da jazıladı. 
Xızmetker jumıstan bosatılǵanda, jeke qaǵazǵa da 
buyrıqtıń sánesi hám sanı, bosatılıw sebebi jazıladı. Bul 
maǵlıwmat dıqqat penen jazılıwı tiyis. Sebebi ol kóbinese 
miynet stajın tastıyıqlawǵa tiykar bolıp xızmet etedi.
Papkadan paydalanıw tártibi:
1. Kadrlar bóliminen alınǵan jeke hújjetler papkası 
xızmet barısında paydalanatuǵın basqa hújjetler menen 
teń huqıqta saqlanadı.
2. Papkanı úsh kúnnen artıq uslap turıwǵa, mákeme 
imaratınan sırtqa alıp shıǵıwǵa ruqsat etilmeydi. 
3. Papkadan paydalanǵanda, ondaǵı jazıwlarǵa 
qanday da bir dúzetiw yamasa taza kóshirmeler kirgiziw: 
qanday da bir hújjetti alıw, sonday-aq, tazasın ruqsatsız 
qosıw qadaǵan etiledi.
117-qosımsha