Tijorat banklari faoliyati tahlili indd

 
jo-
riy likvidlik 
ko‘rsatkichini o‘tgan oxirgi besh yil davr mo-

---

140
baynida mamlakatimizning yirik va kichik tijorat banklari 
misolida ko‘rib chiqamiz. O‘zbekiston Respublikasida joriy 
likvidlik ko‘rsatkichining minimal miqdori 30 % miqdori-
da belgilangan. 
Joriy likvidlik koeffitsiyentini hisoblashda tijorat bank-
larning oxirgi 5 yil, ya’ni 2008–2012-yillar mobaynida-
gi yillik balanslaridan foydalaniladi. Mazkur koeffitsiyentni 
hisoblashda O‘zbekiston Respublikasi Markaziy bankining 
metodikasi, shuningdek, jalb qilingan mablag‘lar va aktiv-
larning muddati va miqdori bo‘yicha tarkibiy ma’lumotlari 
asos qilib olindi. Shuningdek, hisoblangan ma’lumotlar aso-
sida joriy likvidlik koeffitsiyentining 2008–2012-yillar mo-
baynida dinamikasi o‘rganib chiqildi. 
Joriy likvidlik
koeffitsiyentini hisoblashda quyidagi ko‘r-
satkichlardan foydalanildi:
1) O‘zbekiston Respublikasi Markaziy banki metodikasi 
orqali hisoblanadigan likvidli aktivlar, yaqin 30 kun mud-
datga milliy va chet el valutasida berilgan kreditlar (hech 
bo‘lmaganda bir marta prolongatsiya qilingan ssudalar bun-
dan mustasno), shuningdek, bank foydasiga bo‘lgan yaqin 
30 kun ichida amalga oshiriladigan to‘lovlar;
2) talab qilib olinguncha bo‘lgan majburiyatlar – O‘z-
bekiston Respublikasi Markaziy banki metodikasi orqali 
hisoblanadi, bunda boshqa kredit tashkilotlaridan 30 kun 
muddatga olingan kreditlar va bank tomonidan 30 kun 
mud datda majburiyatlarni o‘z zimmasiga olish bo‘yicha ka-
folat va kafilliklarning 50 %ni ham o‘z ichiga oladi.
Yuqoridagi ko‘rsatkichlar Markaziy bankning metodika-
si bo‘yicha va tijorat banklarining balans ma’lumotlari aso-
sida hisoblandi. 2008–2012-yillar mobaynida tijorat bank-
larining joriy likvidlik koeffitsiyentlari yillar bo‘yicha quyi-
dagicha bo‘lganligi aniqlandi. 

---

141
7.1-jadval