Tijorat banklari faoliyati tahlili indd

 
Transport xarajatlari.
8.
 
Bank faoliyatini ta’minlash bo‘yicha boshqa xarajatlar 
(auditorlik tekshiruvlariga xarajatlar, aksionerlar yig‘ilishini 
tashkil etishga, notarial va yuridik xizmatlarga to‘lovlar).
Bank faoliyatini ta’minlash bo‘yicha xarajatlarni har xil 
mezonlar bo‘yicha quyidagi guruhlarga ajratish mumkin:
• joriy xarajatlar va kapital xarakterdagi xarajatlar (aso-
siy vositalarni sotib olish);
• ishlab chiqarish va noishlab chiqarish xarajatlari;
• chiqimlarga tegishli xarajatlar va sof foydadan amalga 
oshirilgan xarajatlar;
• me’yoriy va nome’yoriy xarajatlar.
Me’yoriy xarajatlarga komandirovka, reklama, kadrlarni 

---

117
tayyorlash va boshqa ayrim xarajatlar kiradi. Bu yerda qo-
nunda ko‘rsatilgan me’yorlar doirasidagi xarajatlar summa-
si ko‘zda tutiladi.
Banklar O‘zbekiston Respublikasi Pensiya fondiga, O‘z-
bekiston Respublikasi Aholini ish bilan ta’minlash davlat 
fondiga, O‘zbekiston Respublikasi ijtimoiy sug‘urta fondi-
ga qonunlarga muvofiq o‘tkaziladigan majburiy ajratmalar, 
jumladan, bank to‘lovlarini amalga oshiradilar. Bank no-
davlat pensiya fondlariga, ixtiyoriy tibbiy sug‘urta va ixtiyo-
riy sug‘urtaning boshqa turlari uchun o‘tkazgan ajratmalari, 
qonunlarga muvofiq bank mulkini va bank xodimlarini dav-
lat sug‘urtasidan o‘tkazish bo‘yicha to‘lovlar ham bankning 
foizsiz xarajatlariga kiradi.
Bank asosiy fondlarni, jumladan, ularning bank faoli-
yatini amalga oshirishda foydalanadigan alohida qismlari-
ni, xususan, tushumni inkassatsiya qilish uchun avtomobil 
transportini ijaraga olish bo‘yicha xarajatlar qiladi.
Bank xodimlari va bank xodimlari bo‘lmagan, ya’ni hu-
quqiy tusda tuzilgan shartnomalar bo‘yicha bajarilgan ishlar 
uchun ish haqi to‘lash xarajatlari amaldagi qonunlarga mu-
vofiq, navbatdagi va qo‘shimcha ta’tillar pulini, shuning-
dek, tibbiy ko‘riklardan o‘tish davlat majburiyatlarini baja-
rishlar uchun sarflangan vaqt evaziga haq to‘lash kabi xa-
rajatlar qiladi.
Bundan tashqari, bankning foizga daxli yo‘q xarajatla-
riga bank sohasida malakali kadrlar tayyorlashda qiladigan 
xarajatlari kiradi. Bank oliy o‘quv yurtlari bilan kelishilgan 
shartnomaga muvofiq bank sohasiga malakali kadrlar tay-
yorlash, bank xodimlari malakasini oshirish va qayta tay-
yorlash xizmatlari uchun haq to‘laydi. Bunda bank nomod-
diy aktiv shakllantiradi va bu kelajakda o‘z samarasini be-
radi.
Yuqoridagilarni umumlashtirgan holda, bank xarajatlari-
ni quyidagicha tarkibiy qismlarga bo‘lib keltirish mumkin:

---

118
6.1-chizma