M. L. Tursunxodjayev Tashkent davlat texnika universiteli

136

---

Omborga joylashtirish amaliyotlarini tavsiflash. 
Om borga 
jo y lash tirish am aliyotlari quyida keltirilgan ta rtib d a am alga 
oshiriladi:
• yuklarni tushirish va qabul qilish;
• saqlash uchun joylashtirish (tovarlarni tekislab stellajlarga 
joylash);
• tovarlarni butlash va transportga ortish;
• yuklarni om bor ichida transportlarga ortish.
Yuklarni tushirish va qabul qilish tuzilgan shartnom a shartla- 
riga asosan amalga oshiriladi. Ko‘rsatilgan ishlami omborda bajarish 
texnologiyasi yukning xususiyatiga (donalab sotiladigan, sochila- 
digan), transport vositasi turiga (treyler, konteyner va boshqalar), 
shuningdek qo‘llaniladigan mexanizatsiya turlariga bogiiq. Qabul 
qilish jarayonida yetib kelgan yuklaming amaldagi o ‘lcham larini 
tovarlarga qo'shib yuborilgan hujjatlar bilan solishtirish, yetib 
kelgan yuklarni axborot tizimi orqaii rasmiylashtirish va omborxona 
yuk birligini shakllantirish amalga oshiriladi.
Soni va sifatiga qarab qabul qilingan yuk om bom ing saqlash 
joyiga ko‘cliiriladi. Saqlash jarayoni saqlash uchun tegishli sha- 
roitlar ta ’minlanishini va om borda mavjud zaxira ustidan nazorat 
qilishni o ‘z ichiga oladi. Yukni tartibli saqlash va tejamkorlik 
bilan joylashtirish uchun om borxonada manzilli saqlash tizimi 
qo‘llaniladi, joy tanlash q at’iy (qayd etilgan joyda) yoki ixtiyoriy 
(yuk h a r qanday b o ‘sh jo y d a joylashtirilishi m um kin) qoida 
bo‘yicha amalga oshiriladi.
Butlash jarayonida tovarlar iste’m olchilar buyurtm asi bo ‘yicha 
tayyorlanadi. Butlash jarayoni m ijozlar buyurtm asiga muvofiq 
tovarlarni tanlashni, tovarlarni jo ‘natishga tayyorlashni (maxsus 
idishlarga joylashtirish), jo ‘natishga m o‘ljallangan alohida buyurt- 
m alam i boshqa tovarlar bilan birlashtirishni va transport yuk 
hujjatlarini rasmiylashtirishni, yukni transport vositalariga ortishni 
o ‘z ichiga oladi.
Yuklarni om bor ichida transportlarga ortish deganda yukni 
om bom ing turii dahalari orasida joyini o'zgartirish tushuniladi: