Samarqand davlat universiteti қозон миллий тадқИҚотлар технология университети

Kimyoviy texnologiyada tizimli yondashuv
- metodologik 
yo„nalish bo„lib, uning maqsadi umumiy strategiyani ishlab chiqish, 
shuningdek, murakkab tadqiqot va murakkab KTJ va KTT yaratishning 
rasmiylashtirilmagan 
(heuristic) 
va 
rasmiylashtirilgan 
usullari 
hisoblanadi. Tizimli yondashuv KTJ ga kiritilgan KTT ning o„zaro 

---

213 
aloqasi va o„zaro aloqasi alohida bog„liq bo„lmagan KTT ga xos 
bo„lmagan KTJ da tubdan yangi xususiyatlar paydo bo„lishini 
ta‟minlashini nazarda tutadi 
Voqea
- tizim holatining o„zgarishi. 
Ikkinchi turdagi hodisa (vaqt)
- ma‟lum vaqt oralig„ining tugashi 
natijasida tizim holatining o„zgarishi. 
Birinchi turdagi hodisa (holat)
- ma‟lum bir jarayonning 
tugallanishi natijasida tizim holatining o„zgarishi. 
KTJ ning erkinlik darajasi
- (to„liq son) o„zgaruvchilar soni 
m
(sistemaning to„liq matematik modeli) bilan o„zgaruvchilar orasidagi 
bog„lanishlar soni 
n
orasidagi farqga teng. Erkinlik darajasi erkin 
(mustaqil) o„zgaruvchilar sonini harakterlaydi va boshqariladigan 
o„zgaruvchilar soniga mos keladi. 
Egiluvchan struktura
- bu apparat bosqichlari orasidagi 
bog„lanishlar tizim operatsiyasining butun vaqt davomida o„rnatilganda 
tizim strukturasining varianti bo„lib, o„zaro ta‟sirlashuvchi apparat 
bosqichlari ichidagi qurilmalar o„rtasidagi o„zaro ta‟sir o„zgarishi 
mumkin. 
Struktura qattiqligi
- tizim strukturasining varianti bo„lib, tizim 
ishlashi davomida apparat bosqichlarini ulash varianti o„zgarishsiz 
qoladi va qurilmalar orasidagi bog„lanishlarni mahkamlash variantlari 
siklda ko„p marta takrorlanadi. 
Tashkiliy struktura
- mahsulot ishlab chiqarishni tashkil 
etishning vaqtinchalik rejimi (ketma-ket, parallel, qat‟iy yoki 
o„zgaruvchan tarkibli guruhlarda va boshqalar.).
Texnologik struktura - texnologik qurilmalar majmui va ular 
orasidagi moddiy aloqa va o„zaro ta‟sirlar tizimi.