Mavzu: Tabiiy reagentlardan foydalanib uranni ishqorlash

Mavzu: Tabiiy reagentlardan foydalanib uranni ishqorlash.

Tabiatdagi har qanday hodisalar (jarayonlar) organish va tahlil qilish ularning murakkabligi hamda kop omilliligidan mustaqil ravishda shu jarayonlarning modelida amalga oshirilishi mumkin. Organish jarayonida korib chiqilayotgan shu yoki boshqa jarayonning bir-biriga moslik darajasini aniqlash va takomillashtirish mumkin. Ammo u faqatgina shu jarayonning modeli bolib qolaveradi.

Modellarni takomillashtirish ularning murakkablashishini bildirmaydi, aksincha u yoki bu omillarning tasirini organishda ularni soddalashtirish maqsadga muvofiqdir. Masalan murakkab modelni, nisbatan oddiy maxsuslashtirilgan modellarga taqsimlash mumkin. Murakkab jarayonlarni (obektlarni) bunday maxsuslashtirilgan modellarini qurish, uni har tomonlama tahlil qilish, hamda fan va amaliyotda keng miqiyosda qollash imkonini beradi.

Tajribalarning korsatishicha, geomexanikaning aniq masalalarini echish uchun turli holatdagi modellarini tuzish lozim.

Real hodisalarga (jarayonlarga) ishlab chiqilayotgan modellarning muvofiqlik (adekvatlik) darajasi usullar rivojlanishining darajasiga va olingan natijalarning haqqoniyligi va aniqligiga muvofiq bolishi kerak.

Geomexanika masalalariga oid yondashishning birinchi bosqichi kon ishlari olib borilayotgan kon massivining muhandis geologik modelini tuzishdir. (injenerno-geologicheskiy model)

Tog jinsi massivi muhandislik geologik modelini tuzish uchun birlamchi asos bolib oddiy geologik xujjatlar geologik planlar (kartalar) va qirqimlar xizmat qiladi. Bu xujjatlar esa oz ozidan real kon massivining maxsuslashtirilgan modeli hisoblanadi. Lekin muhandislik geologik modelining bunday materiallardan asosiy farqi bir vaqtda konning geologik sharoitlarini, tog jinsi fizik mexanik xususiyatlari va massivning boshlangich kuchlanganlik holatini, kompleks tahlil qilishdadir. SHu asosda maqsadga muvofiq, ravishda sxemalashtirish hamda tadqiq qilinayotgan tog jinsi massivini rayonlashtirish ishlari amalga oshiriladi.

Muhandislik geologik modelini tuzishdan oldin, tog jinslarining muhandislik geologik klassifikatsiyasi ishlab chiqilishi lozim, buning asosida esa massivni rayonlashtirish amalga oshiriladi. Rayonlashtirish natijasida massivning alohida bloklarga ajratish amalga oshiriladi. Har bir blok chegaralarida muhandislik geologik sharoitlari, xususan tog jinsining xususiyatlari va kuchlanganlik holati bir jinsli deb qabul qilinadi.