Қилиниши натижасида ноқулай иқтисодий аҳволга тушиб қолиниши ёки инқирозгаюзтутилиши

«Бухгалтерия ҳисоби тўғрисида»
ги Ўзбекистон Республикаси қонуни,
ЎзбекистонРеспубликасиФуқароликКодекси,Бухгалтерияҳисобинингмиллий
стандартлари,Маҳсулот (
иш,хизмат)
лар таннархига қўшиладиган,маҳсулот
ишлабчиқариш (
иш бажариш,хизматкўрсатиш)харажатларнингтаркиби ва
молиявий натижаларни шакллантириш тартиби тўғрисидаги Низом,юқори
ташкилотларнинг йўриқнома,Низом ва кўрсатмалари;Корхонанинг ҳисоб
юритишсиёсати.
Ҳукумат,молиявастатистикорганларинингмеъёрийҳужжатларибиланбир
қаторда, ўрганилаётган
соҳадаги
текширилаётган
корхоналарнинг
хусусиятлариниифодалайдигантаъсисҳужжатларигаалоҳидааҳамиятберилади.
Мазкурмасалабўйичааудиторқуйидагиларнитекширишилозим:
Бухгалтерликҳисобиниташкилэтиш ваюритишгадоирйўриқномаларва
кўрсатмаларсчётларрежасиниқўллашнингтўғрилиги:ҳисобнингжурнал-
ордер
ёкижадвал-
автоматлаш-
тирилганшакллариданқўлланиладиганшаклниюритиш
қои-
даларига риоя қилиниши;дастлабки ҳужжатларнинг бухгалтерияга ўз
вақтида келиб тушиши ва ҳужжатлар оборотинингташкил этилиши:ҳисоб
регистрларининг ўз вақтида ва тўғри қўлланилиши синтетик ҳисоб
маълумотларининганалитик ҳисоб маълумотларига мос келиши:дастлабки
ҳужжатларгаавтоматлаштирилганишловберишусулларинингқўлланили-
ши(
иш
ҳақи,материаллар,ишлаб чиқариш харажатлари ва ш.к.
)ишлаб чиқариш
харажатларини ҳисобга олишнинг тўғ-
рилиги; давр сарфларини ҳисобга
олишнингтўғрилиги;ишлабчиқаришгасарфланганматериалларнибаҳолашнинг
тўғ-
рилиги;балансдагибарчамоддаларнингинвентаризацияқи-
линишинитўғри
ташкилэтилиши,шунингдек,инвентаризацияниваунингнатижалариниҳисобва
ҳисоботдаўзвақтидаҳамдатўлиқаксэттирилиши:бош бухгалтертомонидан
материаллар,молиявий вамеҳнатресурсларидан фойдаланиш,бухгалтерлик
ҳисобини ташкил этиш ва юритишнинг қону-
нийлиги устидан назорат
ўрнатилиши;банкларга,солиқ органларига,акциядорларга ва бошқаларга
тақдим этиладиганбалансвабошқаҳисоботшаклларигабухгалтерликҳисоби
маълумотларинингтўғрикелиши;бюджетбиланҳисоб-
китоб-
ларнингтўғрилиги
ва ўз вақтидалиги;фойда (
даромад)
ни аниқлашнинг тўғрилиги;фойдани

---

тақсимлашварезервларяратишнингтўғрилиги.
Буларданташқариаудиторқуйидагиларниҳамтекширишизарур:

бухгалтерияаппаратиишинингтўғриташкилэтилганлиги;

бухгалтерияходимларилавозимйўриқномаларинингмавжудлиги;

бажарилган иш учун ҳар бир ходим жавоб берадиган қилиб,хизмат
вазифаларинингбухгалтерияходимлариўртасидатақсимланганлиги;

аудиторлик текшируви ўтказилаётган ташкилот (
фирма) раҳбарияти
томонидан ишни бажарувчи мансабдор шахслар, омбор мудирлари,
механиклар ва бошқалар)
нинг
дастлабки ҳисоботлар ва ҳужжатларни
тақдим этиш графигинингтасдиқланганлиги,графиккариояқилиш устидан
назорат ўрнатилиши ва уни бузган айбдор шахсларга нисбатан интизом
чораларивабошқачораларнингқўлла-
нилиши;бухгалтерияичидаайримиш
турларинингбажарилиш муддатларикўрсатилган,ҳужжатларайланишигра-
фигининг борлиги (
иш ҳақи ҳисоб-
китоби ведомостлари, моддий
қийматликлар ҳаракатининг йиғма ведомости, асосий воситалар ва
номоддийактивларгаэскириш ҳисоб-