бухгалтерлик (
молиявий) ҳисоботнинг бузиб кўрсатилиш хавф-
хатари
омилларинианиқлаш.
Кўпинча аудитор аудит ўтказиш чоғида бухгалтерлик (
молиявий)
ҳисоботларга қандай мақсадларда атайлаб хатолар киритилганлигини
аниқлашгауриниб,унгахосбўлмаганфункцияларнизиммасигаолишгаҳаракат
қилади (
балки бухгалтерлик ҳисоботи маълумотларидан фойдаланувчиларни
чалғитишучунғаразлимақсадларкўзланганбўлишимумкин)
.
Хўжаликюритувчисубъектходимларинингбухгалтерликҳисоботидахатолар
пайдо бўлишига олиб келадиган,атайлаб қилинган ҳатти-
ҳаракатлари (
ёки
лоқайдликлари)тўғрисида хулоса қилиш фақатваколатли орган томонидан
амалгаоширилишимумкинлигиниаудиторҳисобгаолишизарур.Аудиторучун
аниқланганхатоларнингаҳамиятлиёкиаҳамиятсизэканлигинианиқлаш ҳам
муҳимҳисобланади.
Ҳар бир аудитор ўзтажрибасидан келиб чиқиб,муайян текшириладиган
корхонаучунбухгалтерликҳисобинингқай-
сибўлимлариэнгхатарлиэканлигини
яққолтасаввурқилиб,аудитнирежалаштиришдаўзишинишундайтарздаэҳтиёт
-
корликбиланқилишикеракки,нотўғриаудиторликхулосаситузиш ватақдим
қилишхавф-
хатариимконқадаркамайсин.
Агар раҳбариятга тақдим қилинган ахборотлар натижалари бўйича
бухгалтерлик ҳисоботига тегишли ўзгартишлар киритилмаган бўлса,у ҳолда
аудитор аудит жараёнида аниқланган бухгалтерлик ҳисоботидаги бузиб
кўрсатилганфактлартўғрисидагимаълумотларниаудиторликхулосасигакиритиши
керак.
Аудиторларҳам,текширилаётганхўжаликюритувчисубъектраҳбариятиҳам,
шуни унутмасликлари зарурки, бухгалтерлик ҳисоботларини атайлаб ёки
билмасданбузишларнингюзагакелишиучун;шундайхатоларнинголдиниолиш
бўйича чоралар кўрилмаганлиги учун;уларни бартараф қилмаганлиги ёки
кечикибтўғрилаганлигиучунхўжаликюритувчисубъектходимларижавобгардир.
Аудиторликташкилотиэса,хўжаликюритувчисубъектраҳбариятигаёзма
равишдатақдим қилинадиганаудиторликҳисоботивааудиторликхулосасида
бухгалтерлик ҳисоботинингишончлилиги тўғрисида объектив ва асосланган
фикрбилдирганлигиучунжавобгарҳисобланади.
Аудиторхўжаликфаолиятинитекширишдақуйидагилар-
нитаҳлилқилиши
лозим:
корхонанингўзуставфаолиятивахўжаликдастуринингбажарилиши;
устав капиталини ташкил этишнинг тўғрилиги ва унинг ўз фаолияти
мақсадларигамувофиқишлатилиши;
корхонада
маҳсулотларни
етказиб
бериш
бўйича
шартнома
мажбуриятларининг бажарилишини ишонарли,тезкор ҳи-
собга олишнинг
ташкил этилиши,тайёр маҳсулотлар етказиб бериш мажбуриятларининг
бажарилишини ҳисобга олган ҳолда корхона ходимлари томонидан
белгилангантартибгариояқилиниши;
маҳсулотларни тўлиқ ва ўз вақтида етказиб бермаганлик натижасида
кўрилганйўқотишлар(
жарималар,пениялар,неустойкаларвабошқалар)
;
чиқарилаётган маҳсулотларни янгилашга доир кўзланган тадбирларнинг
бажарилиши;маҳсулотсифатикўрсаткич-
лари,браквасифатсизмаҳсулот
етказибберганликучункўрилганзарарлар;
маҳсулотчиқариш ритми,ритмсизишлаш сабаблари,суткаликграфиклар
бажарилмаслигиоқибатидакўрилганзарарлар;
хом ашёлар,материаллар ва ишлаб чиқариш чиқитлари-
дан оқилона
фойдаланиш;
Do'stlaringiz bilan baham: |