Amaliy №1 Mavzu: Axborot tizimlarida ma’lumotlarni tasvirlash va tashkil etish, axborotlarni izlash. Ma’lumotlarning axborotli modellari. Zamonaviy axborot texnologiya vositalari bilan tashish. Grafik axborotlar bilan ishlovchi dasturiy vositalari bilan

4.2)
 
kuchli va kuchsiz aloqa; 
4.3)
 
tashqi va ichki aloqa; 
4.4)
 
to„g„ri va teskari aloqa. 
5.
 
Tizimning holati 
– tizimning oniy vaqtdagi mavjud xossalar to„plami bo„lib, u 
tizim tarkibidagi barcha o„zgaruvchilarning shu oniy lahzadagi qiymatlarini ifodalaydi. 
6.
 
Tizimning o‘zini tutishi – 
vaqtning istalgan lahzasida tizimning bir holatdan 
ikkinchi holatga o„tib turishini bildiradi. 
Tizimning o„zini tutishini xarakterlovchi asosiy tushunchalar: muvozanati, turg„unligi, 
rivojlanishi va maqsadi. 
6.1)
 
Tizim muvozanati 
deyilganda, muayyan vaqt davomida tashqi ta‟sirotlarsiz 
o„zining holatini qanchalik darajada saqlay olish qobiliyati tushuniladi. 
6.2)
 
Tizimning turg‘unligi 
uning tashqi ta‟sirdan so„ng o„z muvozanatini saqlay 
bilish qobiliyatini bildiradi. 
6.3)
 
Tizimning rivojlanishi 
deganda undagi mavjud asosiy qonuniyatlarning 
o„zgarishi tushuniladi. Bu tushuncha asosan tashkiliy tizimlardagi ba‟zi murakkab jarayonlarni 
ifodalash uchun kiritilgan. 
6.4)
 
Tizimning maqsadi 
faqatgina ijtimoiy, iqtisodiy va biologik tizimlar uchun 
aniqlangan bo„lib, kibernetika hamda boshqa texnik sohalar uchun esa modelga “maqsad 
funksiyasi” tushunchasi kiritilgan. 
7.
 
Tizim uchun tashqi muhit 
– tizim tarkibiga kirmagan elementlar to„plami bo„lib, 
ularning o„zgarishi tizimning o„zini tutishini o„zgartirishga olib kelishi mumkin. 
8.
 
Model 
– bu tizimning bir guruh xossalarini aks ettiruvchi ifoda bo„lib, uni yaratish 
orqali tizimning o„zini tutishiga oid ba‟zi xulosalarni oldindan chiqarish mumkin. 
Tizimlar turli belgilariga qarab tasniflanadi (sinflarga ajratiladi) va bu belgilar 
quyidagilardan iborat bo„lishi mumkin: