14-ma`ruza. Biznes va tadbirkorlikda innovatsion faoliyat

Texnologik innovatsiyalar 
– mahsulotlar ishlab chiqarishning nisbatan 
takomillashgan usullarini qo‘llash. Bunda mahsulot ishlab chiqarish 
texnologiyasiga yangi o‘zgartirishlar kiritilishi mumkin.
Tashkiliy-boshqaruvga oid innovatsiyalar
– ishlab chiqarish, transport, sotish 
va ta’minotni maqbul holda tashkil etish bilan bog‘liq jarayonlar. Siz korxonadagi 
mavjud tashkiliy-boshqaruv jarayonlari mazmunida yangi o‘zgarishlarni amalga 
oshirishingiz mumkin.
Axborotga oid innovatsiyalar
– korxona innovatsion faoliyatida axborot olish, 
uning ishonchliligi va tezkorligini ta’minlash bilan bog‘liq jarayonlar. Ayniqsa, 
hozirgi axborot-kommunikatsiya texnologiyalari jadal rivojlanayotgan bir vaqtda 
ushbu yo‘nalish muhim ahamiyat kasb etmoqda.
Ijtimoiy innovatsiyalar
– mehnat sharoitlarini yaxshilash, sog‘liqni saqlash, 
ta’lim, madaniyat sohalaridagi muammolarni hal etish bilan bog‘liq jarayonlar. 

---

Bundan ko‘rinadiki, maktabda o‘quvchilarga ta’lim berish jarayonlariga yangi 
texnologiyalarni joriy etish ham innovatsiya hisoblanadi.
2-jadval 
 
Jahon tajribasida kichik biznesni qo’llab-quvvatlash va innovatsiya 
faoliyatini rivojlantirishning asosiy xususiyatlari
21
 
Asosiy xususiyatlar 
Asosiy xususiyatlarning 
qaysi davlatlarga xos 
ekanligi 
Yangi mahsulot va texnologiyalarni ishlab chiqarish 
xarajatlarini 50 foizigacha to’g’ridan-to’g’ri 
moliyalashtiriladi (subsidiyalar, zayomlar) 
Fransiya, AQSh va boshqalar 
Foizsiz ssudalar taqdim etiladi 
Shvetsiya 
Dotatsiyalar beriladi. Kichik biznesga kresitlar ajratishda 
venchur fondlaridan samarali foydalaniladi 
Amaldagi barcha rivojlangan 
mamlakatlarda 
Innovatsiya loyihalarini ishlab chiqarishda joriy etilishini 
qo’llab-quvvatlash maqsadida venchur moliyalashtirish 
fondlari tashkil etiladi 
AQSh, Angliya, Germaniya, 
Fransiya, Shvetsariya, 
Niderlandiya 
Yakka tartibdagi kashfiyotchilar uchun davlat bojlari 
pasaytiriladi 
Avstriya, Germaniya, AQSh, 
Yaponiya 
Kashfiyotlar energiyani tejashga qaratilgan bo’lsa, davlat 
bojlarini to’lashdan ozod etiladi 
Avstriya 
Amalga oshirilga tadqiqotlar natijalari bo’yicha patentlar 
olishda bojlardan ozod etiladi 
Niderlandiya, Germaniya, 
Yaponiya 
Mahalliy ishlab chiqaruvchilar soliqqa tortishdan ozod 
etiladi, soliqlar faqatgina eksport qilishda olinadi 
Xitoy 
Yosh tadbirkorlarni qo’llab-quvvatlash alohida e’tibor 
qaratiladi 
Buyuk 
Britaniya
, Italiya 
Tadbirkorlarga faoliyatining dastlabki ikki yilida foizsiz 
kreditlar beriladi, keyingi yillarda esa juda past 
stavkalarda yillik foizlar undiriladi. Shu tariqa 
tadbirkorlar bepul boshlang’ich sarmoya bilan 
ta’minlanadi 
Germaniya 
Kichik biznesni sug’urta qilinmagan zarar larini qoplash 
uchun yordam puli beriladi. Yordam puli 
innovatsiyalarning xavfli loyihalarini qoplaydi. Davlat 
bank kreditlarini olishda kafil sifatida qatnashadi 
AQSh