O‘lchash asboblarini konstruksiyalash 9S-21mss izzatullayev sarvar mustaqil ish Mavzu: Temperatura datchiklari

zonadan tashqari hamma joyda doimiy va yuqori bo‘ladi. Issiqlik bir
materialdan ikkinchi materialga issiqlik uzatilish mexanizmi orqali
uzatiladi. Har bir qatlamning ichida haroratning tushish tezligi
materialning issiqlik hususiyatlari bilan belgilanadi. Oxirgi qatlam
issiqlikni konveksiya mexanizmi orqali havoga va infraqizil nurlanish
yordamida yon-atrofdagi obyektlarga beradi. Shunday qilib, 4.24-rasm

---

issiqlikning bir obyektdan boshqasiga uzatilishining mumkin bo‘lgan
uchta usulini xam namoyish qiladi. Issiqlik o‘tkazuvchanlik. Issiqlikni
issiqlik o‘tkazuvchanlik mexzanizmi orqali uzatish uchun ikkita obyekt
o‘rtasida kontaktni ta’minlash zarur bo‘ladi
.
Issiq jismning termik qo‘zg‘atilgan zarrachalari shiddatli tebranma
harakatlarni sodir qiladi va kinetik energiyani sovuqroq jismning
zarrachalariga uzatadi, bunda ular ham qo‘zg‘algan holatga o‘tadi.
Natijada issiq obyekt issiqlikni yo‘qotadi, sovuq obyekt esa – uni yutadi.
Issiqlik o‘tkazuvchanlik mexanizmi orqali issiqlik uzatilishi suvning
oqishi yoki elektr tokiga o‘xshaydi. Masalan, issiqlikning sterjenь orqali
o‘tishi Om qonuniga o‘xshash bo‘lgan ifoda bilan tasvirlanadi.
A maydonga ega bo‘lgan ko‘ndalang kesim orqali o‘tadigan issiqlik
oqimining tezligi (issiqlik “toki”) sterjenning uzunligi bo‘ylab harorat
gradientiga (issiqlik “kuchlanishiga”) (dT/dx) proporsional bo‘ladi:
H = = -kA Bunda k – materialning issiqlik o‘tkazuvchanlik koeffitsiyenti
deb ataladi. Minus belgi issiqlikning haroratning pasayish yo‘nalishida
oqishini bildiradi. Yaxshi issiqlik o‘tkazgichlar (aksariyat metallar) yuqori
issiqlik o‘tkazuvchanlik koeffitsiyentiga ega bo‘ladi, yaxshi issiqlik