Oʻzbekiston Respublikasi Oliy va oʻrta maxsus taʼlim vazirligi Mirzo Ulugʻbek nomidagi Oʻzbekiston Milliy Universiteti Tarix fakulteti Tarix

 
Maʼmuriy jihatdan Eski shahar 4 daha – 
Shayxontahur, Sebzor, Koʻkcha 
va Beshogʻoch
ga bboʻlinga. Bunday boʻlinish XVIII asr oʻrtalarida roʻy bergan 
va XVIII asrning oxirlarigacha har bir dahani mustaqil hokim boshqargan. Biroq, 
XVIII asrning oxiriga kelib Shayxontahur dahasining hokimi Yunusxoʻja qolgan 
uch dahani ham oʻz tasarrufiga olgan. XIX asrning birinchi yarmida – Toshkent 
Qoʻqon xonligiga qarashli boʻlgan davrda – dahalarni beklarbegi boshqargan. 
Turkiston general-gubernatorligi tashkil etilgach (1867-y.), Eski shaharni mahalliy 
nufuzli shaxslar vositasida Shahar Dumasi orqali rus maʼmuriyati boshqargan. 
Lekin siyosiy boshqaruvning oʻzgarishi Eski shaharning maʼmuriy boʻlinishi (toʻrt 
daha) tartibiga taʼsir etmagan, yaʼni dahalarning nomlanishi avvalgidek saqlanib 
qolgan. 
Shayxontahur dahasi.
“Shayxontahur” toponimi koʻp oʻzakli murakkab 
antropotoponim boʻlib, “shayx”, “xovand”, “tahur” soʻzlaridan tarkib topgan va 

---

XIV asrda yashagan mashhur shaxs – Shayx Xovand Tahur ismining biroz 
qisqartirilgan shaklidir. 
Hazrat Imom Qaffoli Shoshiy dahasi, 
isteʼmolda koʻproq Sebzor deb 
atalgan. “Hazrat Imom Qaffoli Shoshiy” dahasining nomi murakkab 
antropotoponimlar guruhiga kiradi va tarixiy shaxs – Abu Bakr Muhammad ibn 
Ali ibn Ismoil al-Qaffol al-Shoshiy (904–976 yy.) ismidan olingan. Ayni paytda 
dahaning “
Sebzor
” degan nomi ham saqlangan. “Sebzor” qoʻshma toponim, “seb” 
va “zor” qismlardan (forscha “seb” – “olma”) tuzilgan, “olmazor” degan maʼnoni 
anglatadi. Yaʼni Sebzor dahasi olmazor, umuman bogʻlari koʻp yer boʻlgan. 
Zangiota dahasi,
xalq orasida koʻproq “
Beshogʻoch
” deb nomlangan. 
“Zangiota” – qoʻshma toponim, (“zangi” – “qora”, “ota” – “shayx”, “pir”) 
antropotoponimlar guruhiga mansub. Dahaning ikkinchi atalishi “
Beshogʻoch
”, 
qoʻshma toponim boʻlib, “besh” va “ogʻoch” oʻzaklaridan tashkil topgan 
(“ogʻoch” yoki “yogʻoch” – masofa oʻlchov birligini anglatgan, taxminan 7-8 
km.). Beshogʻoch – “beshinchi yogʻoch”, yaʼni “beshinchi stansiya”, Eski 
Toshkentdan hisoblaganda beshinchi karvonsaroy maʼnosida ham talqin qilinadi.