Moliyaviy hisobot auditi

Shartli chiqariladigan oddiy aktsiyalar - shartli aktsiya kelishuvida belgilangan shartlar 
bajarilishi bilan kam miqdordagi pul mablag’i yoki bepul yoki boshqa tovonni qoplash 
evaziga chiqariladigan oddiy aktsiyalardir.
 
Maydalashtirish - bir aktsiyaga foydada kamayishni yoki bir aktsiyaga zararda ko’payishni 
bildirib, 
bunda 
ushbu 
o’zgarishlar 
konvertatsiya 
qilinadigan 
instrumentlar 
konvertatsiyalangan, optsionlar yoki varrantlar amalga oshirilgan, yoki belgilangan 
shartlar bajarilishi ostida oddiy aktsiyalar chiqarilgan deb faraz qilinishi natijasida yuzaga 
keladi.
 
Optsionlar, varrantlar va ularning ekvivalentlari - moliyaviy instrumentlar bo’lib, ular o’z 
egasiga oddiy aktsiyalarni sotib olish huquqini beradi.
 
Oddiy aktsiya - ulushli instrument bo’lib, u ulushli instrumentlarning boshqa barcha 
turkumlariga subordinatsiyalashgan bo’ladi.
 
Potentsial oddiy aktsiya - o’z egasiga oddiy aktsiyalarga egalik huquqini berishi mumkin 
bo’lgan moliyaviy instrument yoki boshqa shartnomadir.
 
Oddiy aktsiyalarga put optsioni egalik qiluvchiga belgilangan davrda belgilangan narxda 
oddiy aktsiyalarni sotish huquqini beradigan shartnomadir.
 
6 
Oddiy aktsiyalar davr foydasida faqat imtiyozli aktsiyalar kabi aktsiyalarning boshqa 
turlari qatnashgandan so’ng qatnashishi mumkin. Tadbirkorlik sub’ekti oddiy aktsiyalarning 
birdan ortiq turkumiga ega bo’lishi mumkin. Bir xil turkumdagi oddiy aktsiyalar dividendlar 
olish bo’yicha bir xil huquqqa egadirlar. 
7 
Potentsial oddiy aktsiyalarga misollar quyidagilardir:
(a) 
moliyaviy majburiyatlar yoki ulushli instrumentlar, jumladan, oddiy aktsiyalarga 
konvertatsiyalanadigan imtiyozli aktsiyalar; 
(b) 
optsionlar va varrrantlar; 
(v) 
shartnomaviy kelishuvlardan, masalan, biznes yoki boshqa aktivlarni sotib olishdan, 
yuzaga keladigan shartlarni qanoatlantirilishi asosida chiqarilishi mumkin bo’lgan 
aktsiyalar. 
8 
BHXS 32 “Moliyaviy instrumentlar: taqdim etish” da aniqlangan atamalar, boshqa 
holatlar nazarda tutilmaguncha, mazkur Standartda BHXS 32 ning 11-bandida belgilangan 
ma’nolari bo’yicha foydalaniladi. BHXS 32 moliyaviy instrumentni, moliyaviy aktivni, 
moliyaviy majburiyatni va kapital instrumentni ta’riflaydi hamda ushbu ta’riflarni qo’llashda 
ko’rsatma bilan ta’minlaydi. MHXS 13 “Haqqoniy qiymatni baholash” haqqoniy qiymatni 
ta’riflaydi hamda ushbu ta’rifni qo’llash uchun talablarni belgilaydi.

---