Mavzu : avtomobil yo‘llarining rejasi

piket deb
ataladi.
CHo`qqining boshidan boshlab tortib raqami qo`yib chiqiladi. 
Ayrim xollarda yo`l bo`yidagi biror-bir nuqtasini aniq topish zaruriyati tug`ilganda 
u quyidagicha topiladi.
Ohirgi cho`qqidan boshlab metr hisobida o`lchanib unga piketning tartib 
raqami qo`shiladi. Masalan PK 15-86 m. Demak zarur bo`lgan nuqta yo`lning 15-
86 metrida bo`ladi. O`nta piket 1 km.ni tashkil etadi. SHuning uchun ham yo`llarga 
km. belgisi qo`yiladi. 
Yo`l uzunligini piketlarga bo`lishdan oldin burilish boshi va ohirini aniqlash 
zarur. 
Birinchi burilish boshlanishini topish uchun yo`l uzunligi boshidan birinchi 
burilishning o`rtasigacha bo`lgan masofa o`lchanadi. Olingan natijadan birinchi 
burilish tangensi olib tashlanadi. Birinchi burilish ohiri esa topilgan nuqtaga 
birinchi burilish tangensini qo`shib undan burilish «domer»ini ayrib tashlash bilan 
topiladi. 
Ikkinchi burilishning boshlang`ich nuqtasi yo`lning boshlang`ich nuqtasiga 
nisbatan olingan masofadan ikkinchi burilish tangens va domer kesmasi 
uzunliklarini ayrib tashlash bilan aniqlanadi. Ikkinchi burilish ohirgi nuqtasi shu 
burilish o`rtasidagi nuqtasiga o`zining tangens kesmasining uzunligini qo`shish va 
undan har ikkala burilish domerlarini ayrish bilan topiladi va hokazo. 
Kichik radiusli burilishlarda avtomobil harakatlanganda unga bir qator 
ko`ndalang kuch ta`sir ko`rsatadi, ya`ni uni yo`l chetiga suradi yoki ag`darishga 
harakat qilib boshqarishni qiyinlashtiradi, yo`lovchilarga noqulaylik keltirib 
chiqaradi.
Markazdan qochma kuch ta`sirida avtomobilni yon tomonga siljishi g`ildirak 
bilan yo`l qoplamasi orasidagi ilashish koeffitsiyentini kamaytiradi. 
Yo`lning egri qismida harakatlanayotgan avtomobilga ta`sir qiluvchi 
markazdan qochma kuchi quyidagicha aniqlanadi: 
C=m*υ
2
/R 
bunda: 

---

m – avtomobil og`irligi (massasi), kg; 
υ