2021, Maxsus son “pedagogik mahorat” ilmiy-nazariy va metodik jurnal issn 2181-6883

2021, Maxsus son “PEDAGOGIK MAHORAT” ILMIY-NAZARIY VA METODIK JURNAL
85 
Texnologiyaning ilmiy asosi - uning jamiyat va taraqqiyot jarayoni, talabiga koʻra oʻzgarib, 
yangilanib, takomillashib borishidir. Uning oʻzgarib borishi va undan oʻz vaqtida, oʻz oʻrnida samarali 
foydalanish asosida mamlakatning xalq xoʻjaligi, ilm- fani, san’ati, madaniyati, maorifi va ma’naviyati 
yangidan-yangi mazmunda, zamon talabiga koʻra takomillashib, yangilanib boraveradi. 
Bugungi kunda jamiyat, uning ishlab chiqarish jarayoni va ilm-fan, san’at va madaniyatni talab 
darajasida rivojlantirish uchun uning barcha sohalari texnologiyalarini yangilash, yangi tizim 
texnologiyasiga olib oʻtish birinchi vazifasi boʻlib qolmoqda. Shunga koʻra, mamlakatimizda ilm-fan, ta’lim-
tarbiya va ma’naviyat masalasi boʻyicha qator qarorlar, qonunlar qabul qilinib, xalq ta’limi tizimini yangi 
pedagogik tizimga oʻtkazish va uni amalga oshirishda yangi pedagogik texnologiyani amaliyotga kiritishni 
asosiy vazifalar qatoriga olib chiqdi. 
Chunki mamlakatimizning ilm-fan, ta’lim jarayoni va pedagogik texnologiyasi mutaxassis pedagog 
kadrlar tayyorlashda eng muhim vazifa boʻlib qolmoqda. Buning boisi, ta’lim tizimi bugungi kunda xalq 
ta’limi oldiga qoʻyilayotgan vazifalarni bajara olmayotgani, shunga koʻra, mustaqilligimizning dastlabki 
kunlaridanoq, mamlakatimizda xalq ta’limini yangi pedagogik tizimga oʻtkazish, uni toʻla isloh qilish va 
undagi oʻqitish texnologiyalarini yangi pedagogik texnologiya bilan almashtirish vazifasi jadal kirib borilyapti. 
Pedagogik texnologiya masalasi va unga ta’rif berish XX asr oʻrtalarida paydo boʻlib, juda koʻplab 
pedagog olimlar tasarrufidagi muhim vazifa boʻlib, unga turlicha qarashlar, fikrlar, mulohaza va ta’riflar 
berilgan. Pedagogikaning bu masalasi bilan AQSH, Angliya, Yaponiya, Polsha, Italiya, Rossiya, Vengriya 
kabi mamlakatlarda pedagog olimlar jiddiy shug‘ullanib, ular pedagogik texnologiyaning turli tomonlarini, 
oʻziga xos xususiyatlarini oʻrganib, uning takomillashuviga oʻz hissalarini qoʻshib kelishgan. 
Bugunga kelib, pedagogik texnologiyani qoʻllashga kirishayotgan mamlakatlar ortib bormoqda. Ular 
oʻqitilayotgan oʻquv fanlarining har birini oʻqitishdagi an’anaviy texnologiyalarni takomillashtirish va 
yangilashga astoyidil kirishmoqda. Chunki bugungi jamiyat taraqqiyoti shuni talab qilayotir. Shu boisdan 
pedagogik texnologiyani mukammal holda oʻrganib chiqish, unga ta ’rif berish, uni yanada takomillashtirib, 
maktab faoliyatiga tatbiq etish har bir ilg‘or, jadal rivojlanayotgan mamlakatlar maktablarida oʻqitiladigan 
oʻquv fanlarining pedagog olimlari zimmasiga muhim vazifa boʻlib tushmoqda. 
Ma’lumki, pedagogik texnologiyaga dunyoning koʻplab taniqli pedagoglari ta’rif berib, uning oʻziga 
xos xarakteri va ilmiy-amaliy xususiyatlarini koʻrsatib oʻtishgan. 
Yaponiyalik pedagog olim T. Sakomoto “Oʻqitish texnologiyasi - bu oʻqitishning maqbulligini 
ta’minlovchi yoʻl-yoʻriqlar tizimi bilan bog‘liq bilimlar sohasi” mazmunida ta’rif bergan. Mamlakatimizning 
mustaqillikka erishishi va ta’limning yangi tizimga oʻtishi munosabati bilan oʻqitish texnologiyasini yangilash 
zaruriyati paydo boʻldi.
Bu, oʻz oʻrnida, jahonning ilg‘or mamlakatlarida yaxshi samara berayotgan ta’lim texnologiyalarini 
oʻrganib, ulardan ijodiy foydalanishni taqozo etmoqda. 
Shuning uchun pedagogik texnologiyalarning nazariy asoslarini, tarixini, mazmun-mohiyatini oʻrganib, 
ularni bugungi maktablar faoliyatida qoʻllashning yoʻl-yoʻriqlari, metodlari, didaktik tamoyillari boʻyicha 
pedagogik eksperiment, tajriba, kuzatishlar oʻtkazilib, ularning natija va ilmiy xulosalari mamlakatimiz 
matbuotida e’lon qilib kelinmoqda.