To’lagan bmi

TUXUM PO’CHOG’INI SINDIRMASDAN AJRATIB OLISH 

Shisha banka ichidagi ―suv‖ga tuxum tashlaysiz. O‘quvchilarga diqqat bilan 

kuzatib turishlarini aytasiz. Tuxum avval cho‘kadi, so‘ngra esa sirtidan vijjillab 

pufakchalar chiqa boshlaydi. Tuxum bir pastga, bir yuqoriga ko‘tariladi, goh o‘z 

o‘qi atrofida aylanadi, o‘ynab yuradi. Nihoyat tuxumning po‘chog‘i erib ketadi. 

U archilib qoladi.  

Siz o‘quvchilarga quyidagi savollar bilan murojaat qilasiz:  

-Shisha bankadagi ―suv‖ nima edi?   

-Ajralib chiqayotga qanday gaz edi?  

-Nega tuxum po‘chog‘i erib ketadi?  

Javob:  Shisha  bankadagi  ―suv‖  xlorid  kislotaning  suyultirilgan  eritmasidir. 

Tuxum  po‘chog‘i,  asosan,  kalsiy  karbonat  va  organik  moddalardan  tuzilgan. 

Xlorid  kislotaning  kalsiy  karbonatga  ta‘siridan  karbonat  angidrid  gazi  ajralib 

chiqadi. Tuxumning suyuqlik ichida o‘ynashiga sabab shu edi.