2 O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

Biologiyasi. 
Makkajo„xori 
tashqi 
muhit 
sharoitlariga 
ularning 
o„zgaruvchanligiga chidamli va tez moslashadigan o„simlikdir. Makkajo„xorining 
o„sib rivojlanishi uchun tashqi sharoit, ekologik xususiyatlariga, turlarning uzoq 
davom etishda, suvga bo„lgan talabi, tuproq harorati va havo harorati, yorug„lik, 
oziqa unsurlari bilan ta‟minlanganligiga, o„simlikning boshqa ekinlar bilan aloqasi 
va boshqalarga bog„liq
.

---

133 
Tashqi muhit sharoitiga talabi 
Suvga talabi. 
O„sib rivojlanish davrida makkajo„xori ko„p suv talab qiladi. 
Yaxshi rivojlangan makkajo„xori muqobil me‟yorda suv bilan ta‟minlanganda bir 
kunda 4 litr suv bug„lantirar ekan. Tuproqda suv miqdori 9,5% past bo„lsa o„simlik 
o„sishdan to„xtaydi, 6,7% so„liy boshlaydi. Suvni barglari orqali sarflaydi. 
Transpiransiya koeffitsienti 230-250 (370) va ortiq.
Yorug„likka talabi
. Yorug„likning makkajo„xori o„sishi va rivojlanishiga, 
fotosintez jarayoniga, hosil a‟zolarining shakllanishiga va hosildorlikning 
oshishiga ta‟siri katta. Yorug„lik xlorofill yaratishda xizmat qiladi, chunki bargda 
xlorofill bo„lmasa fotosintez jarayoni kechmaydi. Makkajo„xori yorug„lik 
energiyasining ko„p miqdorini o„zlashtiradi, natijada bargning rivojlanishiga 
yordam beradi.
Barg. 
O„simlikning eng zarur qismi, barg yordamida quyosh energiyasini 
to„tadi, CO
2
gazini yutadi, uglerod bilan oziqlanadi va transpiratsiya jarayoni 
kechadi.
Ob-havo sharoiti qulay kelganda, suv va oziq modda yetarli bo„lganda barg 
maydoni 40-50 ming m
2
/ga tashkil qiladi (Nichiporovich,1970).
Makkajo„xori - yorug„sevar qisqa kun o„simligi bo„lib tropik mamlakatdan 
keltirilganligini ta‟siri namayon bo„ladi.