2 O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

Sho„rga chidamliligi
. 
Makkajo„xori sho„rga chidamsiz ekin. O„zbekistonning 
60% haydaladigan yeri har xil darajada sho„rlangan. Makkajo„xori o„simligi tuproq 
eritmasining muhitini neytralga yaqin bo„lishini xohlaydi, lekin kam sho„rlangan 
tuproqlarda faqat sho„r yuvilganda yoki urug„ “Antisol” stimulyatori bilan 
dorilanganda qoniqarli hosil beradi,. 
 
Issiqlikka talabi. 
Issiqlik makkajo„xorining o„sib rivojlanish davrida, unib 
chiqishdan tortib juda muhim ahamiyatga ega. Makkajo„xori urug„i unib chiqishi 
uchun, urug„ ko„milgan chuqurlikda tuproq harorati 10-12 
o
C qulay hisoblanadi. 
Havo harorati maysalarni qiyg„os unib chiqishida ham muhim ahamiyatga ega. Bir 
sutkada havo harorati 9 
o
C bo„lganda maysalar unib chiqishi uchun 27 kun talab 

---

134 
qilingan. 16 
o
C 11 kun va 23 
o
C 5 kun. Qanchalik o„rtacha sutkalik havo harorati 
yuqori bo„lgan sari unib chiqishi, so„talash va gullash davrlari ham qisqaradi. 
Tajribada belgilangan makkajo„xorining o„sish davrlarida zarur optimal havo 
harorati unib chiqishdan so„talashgacha 18-20 
o
C, so„talashdan gullashgacha 20-22 
o
C, pishish davri 22-23 
o
C. Unish uchun 8 
o
C; maysani chiqishi uchun va vegetativ 
a‟zolarining va gulining rivojlanishi uchun 12 
o
C; pishib yetilish uchun 10 
o
C 
zarur. Bu haroratdan past bo„lganda o„sish va rivojlanish davrlarida muhim 
jarayonlar kechmaydi. Sutkalik o„rtacha harorat 15 
o
C dan past va 25 
o
C dan yuqori 
bo„lganda o„sish jarayoni qiyinlashadi, 36 
o
C dan oshganda fotosintez jarayoni 
to„xtaydi. Harorat yuqori bo„lganda hosildorligi kamayadi. Ildizning o„sishi uchun 
tuproqning harorati ham aniqlangan.