2 O„zbekiston respublikasi oliy va o„rta maxsus ta‟lim vazirligi

Urug„ning tozaligi deb - 
asosiy ekin urug„idagi sog„lom yaroqli urug„lar 
miqdoriga (foiziga) aytiladi.
Urug„ning unib chiqish darajasi 
- laboratoriyada undirish yo„li bilan 
aniqlanadi, urug„ning unib chiqish darajasi deb, (foiz) har bir o„simlik uchun 
belgilangan muddatda (7-8 sutka) olingan namunadan unib chiqqan urug„lar soniga 
aytiladi.
Urug„ning unib chiqish energiyasi deb 
(foiz) - qisqa muddatda (3-4 
sutkada) normal unib chiqqan urug„lar soniga aytiladi.
Urug„ning o„sish kuchi deb 
- 
ma‟lum qum yoki tuproq, qalinligini (3-5 sm) 
urug„ o„simtasini yorib chiqish qobiliyatiga aytiladi. Urug„ning unib chiqish kuchi 
10 sutkada tuproq qalinligini yorib chiqqan sog„lom urug„ o„simtalarining og„irligi 
bilan (100 ta o„simta hisobida) o„lchanadi.
Urug„ning hayotchanligi 
- 
urug„lik partiyasidagi tirik urug„larga (foiz) 
aytiladi.
Urug„ning namligi 
- urug„ sifatini belgilovchi muhim ko„rsatkich bo„lib, 
urug„ tarkibidagi namlik miqdorini (foiz) ko„rsatadi. Namligi bo„yicha davlat 
andozasiga mos kelgan urug„larni 
konditsion urug„lar
 
deyiladi.
Quruq holatda 1000 ta donning gramm hisobidagi vazniga konditsion namlik 
deb aytiladi. Yirik, to„liq, 1000 ta donning og„irligi katta urug„larda murtakning 
rivojlanishi uchun kerakli zaxiradagi oziq moddalar yetarli bo„ladi.

---

66 
Urug„larning kasallik va zararkunandalar bilan zararlanishi ham urug„lik 
sifat ko„rsatkichlariga tasir ko„rsatadi. Zararlangan urug„lar ekish uchun yaroqsiz 
hisoblanadi.
Urug„likni ekish uchun yaroqliligi - 
bir partiyadagi asosiy ekin urug„ini 
unib chiqish xususiyatiga ega bo„lgan toza urug„larga aytiladi. Urug„ning urug„lik 
sifatlarini maxsus laboratoriyalarda davlat andozasi bo„yicha bir xil uslubda 
aniqlanadi (GOST-12036; 12047; 66 gacha).
Urug„ni urug„lik sifatlarini aniqlash uchun ekish uchun ajratilgan urug„