Toshkent davlat yuridik instituti fuqarolik huquqi

Shartnomaning shakli va tuzish tartibi 
Mahsulot yetkazib berish 
shartnomasini shakli va tuzish tartibiga doir masala FKda uning o'ziga 
xos xususiyatini inobatga olgan holda atroflicha ochib berilgan.
Aksariyat hollarda ushbu shartnoma yozma shaklda tuziladi. Ammo 
shartnomalar shakliga nisbatan o'rnatilgan umumiy qoidalardan kelib chiqib, 
mahsulot yetkazib berish shartnomasi og'zaki shaklda tuzilishi ham mumkin. 
Uning faqat yozma shaklda tuzilishi shart deb belgilanishi noto'g'ri boiadi. 
Misol uchun shartnoma agarda minimal oylik ish haqining 10 baravaridan 
kam summaga tuzilsa hamda shartnoma taraflari yuridik shaxs tuzmasdan 
tadbirkorlik faoliyati bilan shug'ullanuvchi jismoniy shaxslar bo'lsa ular 
o'rtasidagi shartnoma og'zaki shaklda tuzilishi mumkin. Bunda hech qanday 
qonunbuzarlikka yo'l qo'yilmagan boiadi. Amaliyotda bunga o'xshash 
holatlami kuzatish mumkin. Ulgurji savdo bozorlaridagi sotuvchi-tadbirkorlar 
sotib oluvchi-tadbirkorlarga va aholiga o'z do'konlarida sotishlari uchun 
tovarlar sotganda og'zaki shaklda shartnoma tuzishini ko'p uchratamiz. Ammo 
xo'jalik yurituvchi subyektlaming faoliyatini tartibga solish maqsadida FKda 
439-moddasi o'rnatilgan bo'lib, uning talablari ushbu shartnomani yozma 
sliaklda tuzilish tartibini belgilaydi. Bu talablar, taraflar shartnomani yozma 
shaklda tuzish uchun kelishishganda va shartnoma shartlariga nisbatan 
o'rtalarida kelishmovchiliklar yuzaga kelganda amal qiladi Jumladan, oferent 
yuborgan shartnoma loyihasining akseptini emas, balki qarshi ofertani 
olganda 30 kunlik muddatda shartnoma shartlarini kelishish choralarini 
ko'rishi (imkoniyat bo'lsa, boshqa taraf bilan birgalikda) yoki shartnoma 
tuzishni rad etishini boshqa tarafga yozma ravishda bildirishi lozim bo'ladi 
Albatta bunday 30 kunlik muddat oferent ilk bor yuborgan shartnoma 
loyihasini olgan akseptantga ham beriladi U o'zining e’tirozlarini oferentga 
yozma shaklda kelishmovchiliklar bayonnomasini tuzgan holda yoki 
shartnomaning boshqa variantini yuborishi kerak boiadi
FKning 439-moddasida ishbilarmonlikning eng ulug' qoidalari va 
etikasini kuzatish mumkin. Ya’ni, mahsulot yetkazib berish shartnomasi

---

shartlari bo'yicha kelishmovchiliklar bayonnomasini olgan, biroq 
shartnoma shartlarini kelishish choralarini ko'rmagan va shartnoma 
tuzishni rad etishni 30 kunlik muddatda boshqa tarafga ma’lum qilmagan 
taraf shartnoma shartlarini kelishib olishdan bosh tortish oqibatida 
yetkazilgan zararni qoplashga majbur bo'ladi. Sulpa in contrahendo (so'zma 
so'z tarjima qilganda: shartnoma tuzish jarayonidagi ayb) deb nomlangan 
bu holat shartnomadan tashqari zarar yetkazishdan kelib chiqadigan 
majburiyatlar (delekt)ga misol bo'la oladi.