B. Q. Xaydarov

O‘ylab ko‘ramiz 
4.a-rasmda tasvirlangan to‘g‘ri burchakli parallelepiped o‘lchamlari: 5 cm,
3 cm va 2 cm. Bu parallelepiped sirtining yuzini toping.
Yechish
.
To‘g‘ri burchakli parallelepiped sirtining yuzi uning barcha 
yoqlari: 
ABCD
, 
EFGH
, 
DCGH
, 
BCGF
, 
ADEH
, 
ABFE 
to‘g‘ri to‘rtburchaklar 
yuzlarining yig‘indisiga teng.
4
1
http://eduportal.uz

---

62
242.
 
5-rasmda berilgan andozaga ko‘ra daftaringizga to‘g‘ri burchakli 
parallelepiped chizing va uning uchlarini belgilang. Uning barcha uchlari, 
qirralari va yoqlarini yozing. Uning qaysi qirralari o‘zaro teng bo‘ladi? Uning 
qaysi yoqlari o‘zaro teng bo‘ladi?
a)
b)
d)
Mashq qilamiz
Tatbiq qilamiz
247.
8-rasmda to‘g‘ri burchakli parallelepiped berilgan. Uning uchlarini 
belgilang va barcha qirralari uzunligini toping. Bu qirralarning qaysilari 
o‘zaro teng bo‘ladi? Uning barcha yoqlarini yozing va o‘lchamlarini 
aniqlang. Bu yoqlardan qaysilari o‘zaro teng bo‘ladi?
248. 
Eni 12 cm, bo‘yi 25 cm va balandligi 13 cm bo‘lgan to‘g‘ri burchakli 
paralle lepipedning qirralari simdan yasaldi. Buning uchun qancha sim 
ishlatilgan?
Uyda bajaramiz
5
7
8
50 cm
30 cm
90 cm
246. 
Qirrasi 3 cm bo‘lgan kublardan 7-rasmdagi parallelepiped yasaldi. Hosil 
bo‘lgan parallelepipedning eni, bo‘yi va balandligini toping. Bu parallelepiped 
nechta kubdan tuzilgan?
160
 
mm
320
 
mm
580 mm
6
243. 
Eni 24 cm, bo‘yi 32 cm va balandligi 18 cm 
bo‘lgan to‘g‘ri burchakli parallelepipedning 
qirralari simdan yasaldi. Buning uchun 
qancha sim ishlatilgan?