Research and publications

“Xasislik” ijobiy fazilat 

---

406 
- Tejamkor, 
- Boy bo'ladi, 
- Har bir narsadan unumli foydalanadi, - Kelajak uchun zamin yaratadi, 
- Oila manfaatini o'ylaydi, 
- Shirinso'z bo'ladi, 
- Mulk qadriga yetadi. 
Yoki bu topshiriqlarni ―T‖ sxemasi orqali ham bajarsa bo'ladi. Masalan: 
“T” sxemasi 
Xasislik 
 
 
Ijobiy 
Salbiy 
tejamkor 
Tomsa yalaydi, tommasa yo' q 
boy bo'ladi 
O'ziyam yemaydi, birovga ham yedirmaydi 
har bir narsadan unumli 
foydalanadi 
Qizg' anchiq 
kelajak uchun zamin yaratadi 
Boylik yig'adi 
oila manfaatini o'ylaydi 
Birovga bersam esiz oshim 
shirinso'z bo'ladi 
«Qizil va yashil kartochkalar bilan ishlash»
metodi asosida o‘quvchilar
bilimini baholash.
Izoh. Ushbu metodda yashil kartochka «tasdiq» (ha), qizil kartochka esa
«inkor» (yo'q) ma‗nosini bildiradi. Savollar mavzu mazmunidan kelib chiqib, «ha» va 
«yo‗q» javoblariga asoslangan holda tuziladi. O'qituvchi savollarni o'qiganda, 
baholanayotgan o'quvchilar savol mazmuniga qarab kerakli kartochkani ko'rsatadilar. 
Savollar:
1. «Vatan» tushunchasi «Ona» so'ziga tenglashtiriladimi? (Ha).

---

407 
2. Zahiriddin Muhammad Boburning tug'ilgan joyi Andijonmi? (Ha).
3. Yurtimizda ko'plab vatanparvarlar tug'ilib o'sganmi? (Ha).
4. «O‗zga yurtda shoh bo'lguncha, o'z yurtingda gado bo‘l» bu topishmoqmi? 
(Yo'q).
5.Vatanimiz poytaxti Toshkentmi? (Ha).
6. Yaxshi o‘qimaslik, har bir narsani asrab-avaylamaslik Vatan ravnaqiga hissa 
qo'shishlikmi? (Yo'q).
7. Vatanimizda ko'plab qadimiy, tarixiy yodgorliklar bormi? (Ha).
8. O'zbekiston mustaqil davlatmi? (Ha). 
Biz yashayotgan zamin-ko'hna sharqda komil inson g'oyasiga katta e'tibor bilan 
qaralgan. Xo'sh, komil inson kim? Komil inson - har tomonlama yetuk, odobli, aqlli, 
axloqli, sog'lom insondir. Ibn Sino, Abu Nasr Farobiy, Mahmud Qoshg'ariy, Yusuf 
Xos Hojib, Ahmad Yugnakiy, Alisher Navoiy kabi buyuk ajdodlarimiz o'z asarlarida 
insonning ma'naviy, axloqiy kamoloti haqida so'z yuritadilar. Husayn Voiz Koshifiy 
komil inson uchun tilni behuda gaplardan tiyish, quloqni yomon so'zlardan, bo'htonu-
g'iybatlardan bekitish, xalqqa ozor beradigan ishlardan o'zini asrash, borish man 
etiladigan joylarga bormaslik kabi qoidalarga amal qilish kerakligini ta'kidlaydi. 
Shayx Sa'diy esa ―Guliston‖asarida shunday deb yozgan: ―Kimda kim yoshligida 
tarbiya olmasa, katta bo'lgach, baxtli bo'la olmaydi. Ho'l novdani istagancha bukish 
mumkin. Quruq niovdani esa faqat olovda toblab to'g'rilash mumkin.‖ Alisher 
Navoiyning boy ijodiy me'rosidan odob-axloqqa oid juda ko'plab hikmatlarni topish 
mumkin: 
Har kim ayon etsa yaxshi qiliq, 
Yetar yaxshilikdin anga yaxshilik. 

---

408 
Tarbiya darslarida bu kabi kabi hikmatlar, qimmatli fikrlar juda
ko'p.O'quvchilar uni qunt bilan oqisa, o'rgansa va hayotda amal qilsa, jamiyatda o'z 
o'rniga ega bo'lgan yetuk insonlar bo'lishlari shubhasiz .