3-mavzu. O‘rta asrlardagi pedagogik fikrlar (VII-XIV asrlar). Reja

 
SITSERON MARK TULLIY 
(Miloddan avvalgi 106-43 yillar) 
Qadimiy Yunonistonda yashab o‘tgan faylasuf, notiq va siyosiy ar-bob Sitseron 
rimlik badavlat chavandoz oilasida voyaga yetdi. «Sitseron» so‘zi — «sitsero», 
ya’ni «no‘xat» degan ma’noni anglatadi. 
Sitseron Rimda tahsil olib, lotin tilini o‘rgandi. Shuningdek, no-tiqlik san’atini 
mukammal egallab, Afina, Kichik Osiyo va Rodos oroli hududlariga xos bo‘lgan 
faso-hat ilmi bilan mustaqil shug‘ullandi. 
* * * 
Adashish har bir insonga xos sifat. Ammo adashganlarning qaysarlik bilan o‘z 
yulida davom etaverishi — aqlsizlik. 
* * * 
Qog‘oz hamma narsaga bardoshlidir. (Ushbu hikmatli so‘zning ilk manbai 
Sitseronning «Maktub» risolasida aks etgan. Unda: «Maktub uyatdan qizarmaydi», 
— degan ibora yozilgandi) 
* * * 
Donishmadlikni egallashning o‘zigina yetarli emas, undan foydalana bilmoqlik 
ham joiz. 
* * * 
Xalq farovonligi — oliy qonun. 
* * * 
Ezgulikning asosiy belgisi — harakat. 
* * * 
Yorug‘ dunyo yuzini ko‘rguningizga qadar bo‘lib o‘tgan vo-qealardan bebahra 
bo‘lsangiz, mangu go‘dakligingizcha qolaverasiz.
* * * 
O‘z burchini yayrab ado etuvchilargina emin-erkin yashaydilar. 
* * * 
Nafs yo‘lida g‘olib bo‘lmoqdan ko‘pa, haq yulida mag‘lublik afzal. 
* * * 
Nodonlar safida saodatmandlar, donolar orasida baxtsizlar bo‘lmaydi. 

---

ISO ALAYHISSALOM (YESHUA MASHIAX 
(Mjloddan avvalgi 5—milodning 30 yili) 
Iso Alayhissalom afsonaviy shoh Dovudning avlodi hisoblanmish duradgor 
Yusuf (Iosif) oilasida tavallud topdi. U ning tug‘ilgan yili aniq emas. Eng 
ishonarli manbalarga ko‘ra, Iso alayhissalom taxminan milodning boshlanishidan 4 
yil avval hukmronlik qilgan shoh Avgust zamonida, Vifleyem shahrida dunyoga 
kelgan. Isoning tug‘ilishi qatop samoviy hodisalar bilan bir vaqtga to‘g‘ri 
kelganligi tufanli uni Masih va yahudiylar mamlakatining yangi shohi deb 
hisoblashgan. 
Iso alayhissalom o‘z ta’limotini ko‘proq masallar orqali bayon etgan. U ning 
chuqur, ma’nodor va o‘ta mukammal tarzda ifodalangan fikrlari, har bir iborasi, 
so‘zlari hammani hayratga solib, maftun etgan. Barcha buyuk zotlar kabi Iso 
alayhissalomning ham g‘animlari bo‘lgan. Ana shu g‘animlari orasidan o‘rin olgan 
yaqin shogirdining sotqinligi tufayli Iso xalqni g‘alayonga da’vat qilganlikda 
ayblangan. U Rim hukmdori Pontiy Pilatning farmoni bilan dahshatli va azobli 
o‘lim jazosiga hukm qilingan. Iso alayhissalomni tiriklayin xochga mixlab qatl 
etganlar. 
* * * 
Amalsiz e’tiqod — o‘lim 
* * * 
Odamlarni ayblamang, shunda siz ham ayblanmaysiz, aks holda ularni qanday 
ayblagan bo‘lsangiz, siz ham shunday ayblanasiz. O‘zgalarning aybini qaysi 
qarichda o‘lchasangiz, sizniki ham o‘sha mezonda o‘lchanadi. 
* * * 
Siz so‘rang — olarsiz, izlang — toparsiz, eshikni qoqing va u ochilgusidir. Har bir 
so‘rovchi oladi, izlovchi topadi va keluvchiga eshik ochiladi. 
* * * 
Kim o‘zini osmon tutsa, yer bo‘lajak, o‘zni yer bilganlar esa osmon bulajak. 
* * * 
Qo‘lga shamshir tutganlar uning tig‘idan halok bo‘lg‘aylar.
Kim senga g‘anim bo‘lsa, ketingda turgay. 
* * * 
Qalbingizni sabr bilan qutqaring. 
* * * 
O‘zingizni bilmasangiz, qashshoqlikka duchor bo‘lasiz. 
* * * 
Eshak tegirmon atrofida aylanib, 1000 mil masofani bosib o‘tibdi. Uni 
bo‘shatganlarida avvalgi joyidan qimirlamagani ko‘rindi. Shunday odamlar borki, 
ko‘p yuradilar-u, ammo turgan joylaridan siljimaydilar.