1-Ma’ruza Mavzu: Tikuv jixozlari haqida umumiy ma’lumot. Reja


Qo‘lda  bajariladigan  operatsiyalar  texnologiyasi



Download 1,41 Mb.
Pdf ko'rish
bet2/11
Sana29.12.2021
Hajmi1,41 Mb.
#83764
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11
Bog'liq
1 mavz

Qo‘lda  bajariladigan  operatsiyalar  texnologiyasi.  Tikuvchilik  sanoatida  har 

xil operatsiyalarni atash uchun maxsus terminologiya mavjud (1-jadval). 

Qo‘lda bajariladigai ishlar texnologiyasi. 

1-jadval.  




Operatsiya 

nomi 

Operatsiya xarakteri 

Ishlatilish joyi 

Sirmalash 

Taxminan  teng  bo‘lgan  ikki  detalni  chiziq,lar 

yoki  nusxalama  qaviqqatorlar  bo‘  yicha 

vaqtinchalik qaviqlar bilan ulash. 

Yon va yelka qirq,imlarini, yenglarning old 

hamda  tirsak  qirqimlarini  va  hokazolarni 

sirmalash. 

Bostirib 

ko‘klash 

Bir-birining  ustiga  qo‘yilgan  ikki  detalni 

vaqtinchalik qaviklar bilan biriktirish. 

Kiyim  oldini  bort  qotirmasiga,  bort 

ostlarini  bortga  bostirib  ko‘klash  va 

hokazo. 

Ziyni 


ko‘klash 

 

Ma’lum  shaklini  saqlash  uchun  detalnyng 



tikil-gan  va  ag‘darilgan  chetini  vaqtinchalik 

qaviqlar  bilan  (kant,  ramka  hosil  qilib  yoki 

chokni  bukilgan  joyga  to‘g‘ri  keltirib) 

mahkamlash.

 

Tikilgan 



va 

ag‘darilgan 

cho‘ntak 

qopqoqlar, 

bortlar, 

yoqa 


ziyla-rini 

ko‘klash.

 

Bukib 


ko‘klash 

Burmalar, vitachkalar, qay-irmalar detalining 

qayrilgan  chetini  vaqtinchalik  qaviqlar  bilan 

mahkamlash. 

 

Pidjak etagini, yeng uchini, shim pochasini 



qayirib ko‘klash va hokazo. 

 

Yo‘rmash 



Detal  qirqimini  yoki  qirqim  chetlarini  sitilib 

ketishdan 

asrash 

uchun 


ip 

bilan 


mahkamlash.

 

Ochiq, 



choklarning 

qirqimlarini, 

petyalarni yo‘rmash va hokazo.

 

Ilintirib 



ko‘klash 

Mayda  detalni  yirik  detalga  yoki  yordamchi 

detalni  asosiy  detalga  vaqtinchalik  tsaviklar 

bilan biriktirish.

 

Manjetni  yengga,  cho‘ntak  qopqoq-larni 



cho‘ntak chizig‘iga ko‘klash. 

 

Ko‘klab 



o‘tqazish 

Ikki detalni oval kontur bo‘yicha vaqtinchalik 

qaviqlar bilan ulash.

 

Yoqani  yoqa  o‘miziga,  yenglarni  yeng 



o‘miziga o‘tqazish va hokazo.

 

Choklarni 



bir-biriga 

puxtalash  

Chok yoki taxlama qo‘yimlarini ikki tomonga 

yotqizib, 

vaqtinchalik 

qaviqlar 

bilan 

puxtalash.



 

Chok va taxlama qo‘yimlarmni, o‘mizlarni 

bir-biriga puxtalash.

 

Bukib tikish  Bir detalnyng qayrilgan chetlarini ikkinchisiga 



yoki  o‘sha  detalnyng  o‘ziga  doimiy  qaviqlar 

bilan mahkamlash.

 

Yeng  uchini,  kiyim  etagini  va  as-tarni 



bukib tikish.

 

Chatish 



Bir  detalni  ikkinchisiga,  furnitura  va  ayrim 

elementlarni 

doimiy 

qaviqlar 

bilan 

mahkamlash.



 

Tugmalar,  ilgaklar,  larni  chatish  va 

hokazo.

 

Yolgon qaviq 



solish 

Detalning  tikilgan  va  ag‘darilgan  chetini 

halqasimon 

yashirin 

qaiiqlar 

bilan 


mahkamlash 

hamda 


bezash 

(qaviqlar 

ulanadigan materiallar orasida qoladi). 

Cho‘ntak 

qopqoqlar, 

bortlar, 

yoqa 

chetlariga,  pidjak  etagiga  yolgon  qaviq 



solish va hokazo. 

 

Choklarni 



yorib 

puxtalash 

Chokni bilinmaydigan qilish uchun ikki detalni 

doimiy yashirin qaviqlar bilan ulash 

Ayollar  paltosi va  kostyum-larida  choklarni 

yorib puxtalash. 

To‘rlash 

Ikki  detalning  qirqimlarini  taqab,  gullari  va 

kiperini  bir-biriga  to‘g‘ri  keltirib  doimiy 

yashirin qaviqlar bilan ulash. 

Detallarning  har-xil  ustqo‘ymalarini  to‘rlab 

ulash. 



 

Erkaklar,  ayollar  va  bolalar  kiyimi  tikishda  qo‘l  ishlarini  bajarayotganda 

quyidagi texnik shartlarga rioya qilish lozim. 

1. 


Qo‘shimcha  chiziqlar  (bort  va  yoqa  burchaklari,  bezak  qaviqqatorlar  va 

boshqa  chiziqlar)  qo‘shimcha  andazalar  yoki  chizg‘ichlar  bo‘yicha  bo‘r  bilan 

chiziladi. Chiziqlarning qalinligi 0,1 sm dan oshmasligi kerak. 

2. 


Bichiqni  andazalar  bo‘yicha  tekshirishda  chiziqning  ichki  tomoni  andaza 

konturlariga to‘g‘ri kelishi lozim. 

3.  Kertimlar  va  detallarning  qirqim  chiziqlarining  uchlari  qaviqq.ator 

chiziqlaridan 0,1-0,15 sm nari yotishi zarur. 

4.  Chiziqlarni  iz  tushirgich  g‘ildiragi  bilan  ko‘chirishda  g‘ildirak  chiziq, 

o‘rtasidan yurgizilishi kerak. 

5.  Kiyimni  kiydirib  ko‘rishga  tayyorlashda  va  boshqa  vaqtinchalik  ishlarni 

bajarishda pishitilgan paxta kalavadan, shuningdek tegishli nomerdagi rangli yoki 

oq iplardan foydalanish darkor. 

Ikki  detaldan  birini  solqi  qilib  ulashda,  chetlari  shakldor  detallarni  ag‘darma 

choklashda,  to‘g‘ri  hamda  shakldor  chiziqlarni  detallarning  o‘rtasi  va  biriktirish 

choklari  bo‘yicha  bir-biriga  to‘g‘ri  keltirishda,  ya’ni  detallarni  oldindan  ko‘klab 

olmay  turib  biriktirish  qiyin  bo‘lgan  hollarda  detallar  sirmalab  ko‘klanadi. 

Ko‘klashni  yengillashtirish  va  tezlashtirish,  operatsiyani  sifatlirok,  bajarish  uchun 

vitachkalar,  burmalar,  shakldor  qirqimli  detallar,  yon  qirqimlar,  kiyim  old  va  ort 

bo‘lak-lari  qirqimlar  bo‘yicha  to‘g‘nag‘ichlar  bilan  mahkamlab  chiqiladi.  Duxoba, 

shifon  va  hokazodan  tikiladigan  buyumlarning  detallari  tikish  paytida  siljib 

ketmasligi uchun 0,5 sm oraliqda ikki qator ko‘klab olinadi. Asosiy baxyaqator shu 

ko‘klash qaviqqatorlari orasiga tushiriladi. Detallar aniq belgilangan chiziqlar yoki 

tushirilgan iplar bo‘yicha to‘g‘nag‘ichlar bilan mahkamlanadi va ko‘klanadi. 

5. 

 Barcha  ko‘klash  qaviqlari  chiziqdan  detal  qirqimi  to-monga  0,1...0,15  sm 




nari  tushirilishi  kerak.  Shunda  ko‘klash  qaviqqatorlari  mashina  baxyaqatorlari 

tagiga tushib qolmaydi. 

6. 

 Har  bir  ko‘klama  qaviqqatorning  oxiri  1...2  ta  teskari  qaviq  bilan 



puxtalanadi. 

7. 


 Ko‘klash  ishlarini  olib  tashlash  uchun  har 

10...  15  sm  da  ularni  qaychi  bilan  qirqib,  keyin 

sug‘urib tashlash lozim. 


Download 1,41 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10   11




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish